Nếu công nhận mại dâm là nghề...

Gần đây, có nhiều ý kiến đề xuất nên hợp thức hóa hoạt động mại dâm thành một nghề như một số nước trên thế giới đang làm. Lộ trình có thể diễn ra trong nhiều giai đoạn, trước mắt nghiên cứu xây dựng các “khu nhạy cảm” để quản lý các ngành nghề tiệm cận với mại dâm như mát-xa, thư giãn…, sau đó có hợp thức hóa mại dâm thành nghề hay không sẽ tùy tình hình quyết định.

Đồng hành xu thế chung

Ý tưởng đề xuất thành lập các “khu nhạy cảm” hoặc hợp thức hóa hoạt động mại dâm thành nghề là cách nhìn tiệm tiến với một số nước trên thế giới hiện nay. Xét trên một bình diện nào đó, cách làm này bảo đảm quyền lợi của nhiều bên, cụ thể:

Về phía nhà nước, sẽ quy hoạch công tác quản lý tập trung hơn; ngân sách cũng có một nguồn thu không nhỏ từ các loại thuế, phí mang lại.

Các tiếp viên ở một nhà hàng quận 1, TP HCM ăn mặc khiêu gợi bị cơ quan chức năng phát hiệnẢnh: Phạm Dũng

Về phía người hành nghề mại dâm (phần lớn là phụ nữ), họ được pháp luật bảo vệ những quyền và lợi ích chính đáng. Trong đó, có quyền về bảo đảm sức khỏe, y tế thường xuyên; quyền được thuê luật sư khi lợi ích bị xâm phạm (bảo kê, chủ chứa ăn chặn tiền, xâm hại; người mua không trả chi phí…); quyền được thừa nhận là nghề nghiệp chính đáng và không vi phạm pháp luật…

Về phía khách mua dâm, họ được bảo đảm về niềm tin sức khỏe, ngăn ngừa lây nhiễm một số bệnh, được cung cấp dịch vụ chất lượng, rõ ràng về giá cả…

Ngoài ra, xét về bản chất, mại dâm có đặc thù riêng do có nhiều yếu tố gần với dân sự, như: có tính chất thỏa thuận, tiền bạc sòng phẳng theo nguyên lý mua bán và quy luật cung cầu, mang màu sắc của giải trí… Vì vậy, khâu xử lý của nhà nước không thể áp dụng cứng nhắc như các tội phạm hình sự.

Khâu quản lý sẽ rất khó khăn

Mặc dù hợp thức hóa mại dâm là cách làm tiệm cận với một số nước trên thế giới nhưng ở Việt Nam có thể sẽ gặp nhiều trở ngại bởi ảnh hưởng văn hóa và thủ tục quản lý phức tạp.

Tâm lý người Việt phần lớn vẫn chưa chấp nhận xem mại dâm là một loại nghề do định kiến đó là hoạt động xấu xa, giữ gìn đức hạnh vẫn là quan niệm tốt đẹp của truyền thống dân tộc. Tuy nhiên, hoạt động mại dâm vẫn đang tràn lan và diễn biến phức tạp nên việc chấp nhận thực tế để xem nó như một loại hình nghề nghiệp là xu hướng tất yếu, vấn đề là thời gian.

Nếu mại dâm được thừa nhận là nghề, đương nhiên nó sẽ bình đẳng như bao nghề khác về nhiều phương diện. Những nghề khác cần phải cấp chứng chỉ hành nghề mới được phép hoạt động, muốn cấp chứng chỉ hành nghề phải đủ tiêu chuẩn hành nghề, muốn đủ tiêu chuẩn hành nghề phải lập các trường đào tạo nghề, xây dựng giáo trình… và nhiều khía cạnh khác. Nội dung giảng dạy có thể là các quy định của pháp luật có liên quan; phương pháp giữ gìn vệ sinh, y tế, phòng bệnh; tâm lý đối diện với áp lực cộng đồng… Đây không phải là một bài toán dễ dàng giải được trong cơ chế quản lý của nhà nước ta hiện nay.

Trong khi đó, muốn hợp thức hóa mại dâm thì phải giải được bài toán quản lý này.

Thêm nữa, mại dâm thành nghề thì phải đóng thuế, phí và xuất hóa đơn như nhiều nghề khác. Như vậy, nội dung của thuế, phí và hóa đơn sẽ được ghi nhận như thế nào cũng là một vấn đề gay go. Bên cạnh đó, hàng loạt quy định về kiểm tra chất lượng dịch vụ, thành lập các công ty cung ứng dịch vụ, quảng cáo, khuyến mãi… đều là những bài toán không dễ dàng đối với công tác quản lý.