Xử sao với tình huống khiếu nại hết thời hiệu?

Trước một số vướng mắc trong quá trình xét xử vụ án hành chính liên quan đến văn bản khiếu nại hết thời hiệu, TAND Tối cao đã có hướng dẫn cụ thể.

Một số tòa án phản ánh khó khăn khi giải quyết vụ việc thời hiệu khiếu nại đã hết mà người khiếu nại mới có đơn khiếu nại quyết định hành chính đến cơ quan, người có thẩm quyền. Đồng thời, việc khiếu nại quá thời hiệu không có lý do chính đáng. 

Do việc khiếu nại diễn ra gay gắt nên cơ quan, người có thẩm quyền ban hành văn bản trả lời. Song, người khiếu nại không đồng ý và có đơn khởi kiện đối với văn bản trả lời trên. Nhiều tòa án thắc mắc rằng cơ quan xét xử có xác định văn bản hành chính trên là quyết định hành chính thuộc đối tượng khởi kiện vụ án hành chính không? Nếu xác định là đối tượng khởi kiện thì tòa án có phải xem xét tính hợp pháp của quyết định hành chính ban đầu hay không?

Phiên tòa xét xử môt vụ án hành chính ở TAND TP HCM (Ảnh minh họa)

Giải đáp vướng mắc, TAND Tối cao viện dẫn Khoản 6, Điều 11, Luật Khiếu nại. Theo đó, cơ quan chức năng không thụ lý giải quyết những trường hợp khiếu nại có "Thời hiệu, thời hạn khiếu nại đã hết mà không có lý do chính đáng". Thanh tra Chính phủ hướng dẫn: quy trình xử lý đơn khiếu nại, đơn tố cáo, đơn kiến nghị, phản ánh hết thời hạn, thời hiệu theo quy định sẽ được xếp lưu đơn. Căn cứ những quy định trên, TAND Tối cao kết luận khi khiếu nại đã hết thời hiệu, cơ quan có thẩm quyền không thụ lý mà xếp lưu đơn.

Tòa án sẽ linh động xem xét và quyết định trong một số trường hợp cụ thể. Nếu cơ quan, người có thẩm quyền ban hành văn bản để giải quyết khiếu nại thì văn bản đó là quyết định hành chính thuộc đối tượng khởi kiện. Khi giải quyết vụ án hành chính, tòa án cần xem xét thêm tính hợp pháp của quyết định hành chính ban đầu. 

Trường hợp cơ quan, người có thẩm quyền ban hành văn bản bằng hình thức công văn, thông báo… có nội dung thể hiện diễn biến việc ra quyết định hành chính, quá trình xác minh khiếu nại. Căn cứ văn bản này cùng những quy định liên quan, cơ quan, người có thẩm quyền ra kết luận đối với việc khiếu nại. Đối với tình huống như vậy, cơ quan chức năng xác định văn bản hành chính nói trên là quyết định giải quyết khiếu nại. Tòa án cần xem xét tính hợp pháp của quyết định hành chính ban đầu trong quá trình giải quyết. 

Trái lại, văn bản do cơ quan, người có thẩm quyền ban hành (công văn, thông báo…) với nội dung cho rằng việc khiếu nại đã hết thời hiệu thì văn bản hành chính này không phải là quyết định giải quyết khiếu nại và không thuộc đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính.