Mới thu hồi được 600 tỉ đồng nợ BHXH

Tổng LĐLĐ Việt Nam cho biết sau gần hai năm triển khai, việc giao cho tổ chức Công đoàn (CĐ) khởi kiện đơn vị nợ BHXH ra tòa theo quy định của Luật BHXH gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, tình trạng các doanh nghiệp (DN) nợ đóng, trốn đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp ngày càng tăng tại các địa phương. Nhiều DN nợ BHXH, BHYT với số tiền lớn, thời gian kéo dài. Ðáng lo ngại, hiện có gần 2.000 tỉ đồng nợ BHXH từ các DN ngừng hoạt động, giải thể, phá sản, bỏ trốn hoặc hoạt động cầm chừng (liên quan gần 200.000 lao động), trong đó có nhiều đơn vị được theo dõi trên sổ sách hơn 10 năm thuộc diện "nợ treo" không thể thu hồi... Không ít DN hằng tháng vẫn trừ một phần tiền lương của người lao động (NLĐ) nhưng không trích nộp BHXH và điều này không chỉ xâm phạm nghiêm trọng quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ, mà còn tác động xấu đến an toàn, cân đối nguồn quỹ, bảo đảm an sinh xã hội...

Theo thống kê của Tổng LĐLĐ Việt Nam, từ năm 2016 đến nay, tổng số nợ thu hồi chỉ được 600 tỉ đồng. Sau gần hai năm thực hiện quy định khởi kiện đơn vị nợ BHXH ra tòa theo quy định của Luật BHXH 2014, các cấp CĐ đã tiếp nhận 2.705 bộ hồ sơ do cơ quan BHXH chuyển. 20 LÐLÐ tỉnh, thành phố đã gửi đơn khởi kiện đến các cấp tòa án với 187 vụ DN nợ BHXH, trong đó, tòa án nhân dân các cấp đã hòa giải thành công 18 vụ. Tòa án cấp huyện ở một tỉnh thụ lý hai vụ án, 48 vụ trả lại hồ sơ, số còn lại tòa án không thụ lý giải quyết với các lý do, như: Không có giấy ủy quyền của những NLĐ hoặc công đoàn cơ sở cho công đoàn cấp trên khởi kiện; không thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án và đề nghị xem xét xử lý hành chính hoặc hình sự; tranh chấp lao động tập thể về quyền chưa được chủ tịch UBND cấp huyện giải quyết. Vướng mắc trong các quy định của pháp luật dẫn đến tòa án không thụ lý giải quyết các vụ khởi kiện nợ BHXH đã ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của NLĐ, làm cho số nợ BHXH tiếp tục gia tăng...

Ước tính cả nước có 102.900 đơn vị, DN với khoảng 2,6 triệu lao động nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, với số tiền tương đương 14.700 tỉ đồng.