"Gà chín cựa" là có thật

Người may mắn sở hữu được con gà chín cựa là ông Võ Văn Thùy, ngụ tại ấp Bưng Lớn B, xã Tam Ngãi, huyện Cầu Kè. Ông Thùy, nay đã 60 tuổi, thủng thẳng nói: "Tôi là công an về hưu nên không nói dóc miếng nào, gà chín cựa là có thật, rồi nó đạp mái ấp nở ra một gà con chín cựa nữa". Ông Thùy nhớ lại, mấy năm trước khi cho gà ăn ông mới phát hiện con gà điều tơ mấy tháng tuổi có điểm khác biệt là 2 chân lú cựa tựa như hột bắp và chúng nổi cả giề trong khi gà mẹ lông vàng, gà bố là gà ô nòi từng ăn nhiều "độ" chân cẳng bình thường không có gì khác thường. Thấy lạ ông mới nuôi giữ, canh chừng riết; tới khi gà biết gáy, nặng trên 1,5 kg, cựa lú dài lên thành hàng cả thảy 9 cái ông mới tin là gà chín cựa có thật trên đời. "Tôi đếm chân trái 4 cựa, chân phải 5 cựa mới nói cho gia đình hay. Bà vợ tôi sợ quá trời, bả nói hồi xưa tới giờ nuôi nhằm heo 5 móng, chó 6 ngón ai cũng sợ bởi chúng mang đến điềm xui. Tôi mới cãi, kể lại tích xưa rồi trấn an bảo bà đây là gà từng dâng vua đó, may mắn lắm mới có".

Thấy con gà lạ quá, ông Thùy sợ bị trộm lấy mất nên giấu biệt không cho hàng xóm hay. Ông để ý thấy gà chín cựa bay nhảy, đạp mái, bươi đất cũng bình thường. Mà cũng lạ một điều là gà chín cựa đạp nhiều mái nhưng hầu như trứng nào cũng chỉ nở ra gà thường. Duy chỉ có một con mái tơ nhà ông Bảy Thùy là ấp nở được một con gà chân cũng có chín cựa. Ông Bảy Thùy cũng ít cho gà “xổ” bởi sợ gà đá bị gãy cựa. Chúng tôi đề nghị được xem con gà này và chụp ảnh thì ông Thùy buồn so: "Chú nhắc lại làm tôi thêm buồn, nó bị bệnh vừa chết trong đợt dịch này. Khi phát hiện nó bệnh tôi chăm sóc kỹ lắm, bệnh rề rề gần nửa tháng trời mà không qua. Lúc chết mặt nó còn đỏ au, không tái mét". Anh Tú - cán bộ thú y xã nhớ lại lúc đó ông Bảy cứ lui tới gặp anh hoài để hỏi thuốc trị bệnh cho gà chín cựa. Ông Thùy nói lúc đó ông tiếc quá, tính làm gà tiêu bản nhưng không biết kỹ thuật nên cuối cùng chỉ còn giữ lại cặp chân gà. Chúng tôi đếm chân trái có 4 cựa, chân phải 5 cựa. Mỗi cựa dài khác nhau, mọc nối theo hàng, từ trên xuống dưới cựa càng ngắn dần, có cựa dài 5,5 phân, có cựa 2-3 phân, có cựa 4-6 ly, có cựa móc lại như lưỡi câu, có cựa mới lú cỡ hột bắp.

Vẫn không nản chí, chúng tôi quyết đi tìm tông tích chú gà con chín cựa nêu trên. Anh Quang Thông - phóng viên Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Cần Thơ - người có may mắn quay lại hình ảnh gà bố chín cựa lúc còn sống kể: "Tướng gà bố đẹp nhưng có lẽ do chân 9 cựa khiến nặng nề nên đá đòn hơi chậm. Con bố đẹp mã nhưng gà chín cựa con còn đẹp hơn". Con gà con này ông Bảy Thùy đã cho lại sui gia là ông Út Tường tức Huỳnh Văn Tường, ở ấp Rạch Nghê, xã Thông Hòa, Cầu Kè. Theo lời chỉ của ông Bảy Thùy, chúng tôi đến nhà ông Út Tường. Qua đò sang bên kia sông gặp Út Tường chúng tôi thở dài khi ông Tường buồn hiu đưa chai rượu: "Tiếc đứt ruột chú ơi, nó bị dịch cúm chết rồi. Tôi không biết làm gì hơn là lấy chân gà ngâm rượu cho con cháu có cái để xem sau này". Chân gà này cũng có 5 cựa, nhưng ngược cái là chân phải 4 cựa, chân trái 5 cựa, gà còn tơ nên cựa chưa mọc dài.

Rất tiếc khi cả hai con gà chín cựa đều đã chết, hai cặp chân gà đang lưu giữ chưa được giám định nhưng những thông tin có được về nó cho thấy đây đúng là một loại gà dị biệt.