Từ trường trỗi dậy bí ẩn, đẩy Bắc Cực đến gần Siberia

Nhóm khoa học gia đến từ Trung tâm Thông tin môi trường Quốc gia, trực thuộc Cơ quan Quản lý Đại dương và Khí quyển Quốc gia Mỹ (NOAA) đã phát hiện ra một điều kỳ lạ ở "đỉnh thế giới" khi cố cập nhật Mô hình Từ trường Thế giới – nền tảng cho các công cụ điều hướng hiện đại, hệ thống điều khiển tàu biển, bản đồ trực tuyến…

Miền đất sẽ trở thành "Bắc Cực quá khứ" - ảnh: NATIONAL GEOGRAPHIC

Phiên bản mới nhất của Mô hình Từ trường Thế giới được tạo ra từ năm 2015 và dự tính sử dụng đến năm 2020 nhưng dường như từ trường đang thay đổi nhanh đến mức làm cả hệ thống gặp sự cố và cần phải sửa chữa ngay lập tức.

Điều kỳ lạ nói trên được phát hiện vào giữa tháng 1-2018. Đúng 1 năm sau, trong bài công bố mới đây trên tạp chí khoa học Nature, nhóm nghiên cứu cho biết trong tương lai, chúng ta sẽ không thể gọi miền đất Bắc Cực đã biết là Bắc Cực nữa.

Cái tên Bắc Cực đang rời khỏi lãnh địa Canada quen thuộc và đang bị đẩy đến gần Siberia (Nga), bởi lẽ thứ tạo nên cái tên của miền đất – cực từ phía Bắc của trái đất, đang di chuyển trong một đợt trỗi dậy bí ẩn của từ trường trái đất.

Giáo sư Arnaud Chulliat, nhà địa chất học đứng đầu nghiên cứu, cho biết nguyên nhân của sự việc kỳ lạ này đến từ sâu bên trong hành tinh của chúng ta. Hầu hết từ trường trên trái đất được tạo ra bởi sự khuấy trộn chất lỏng nằm sâu trong lõi trái đất. Từ trường thay đổi khi các dòng chảy chất lỏng sâu này thay đổi.

Năm 2016, một dòng từ trường sâu dưới Bắc Nam Mỹ và phía Đông Thái Bình Dương bất ngờ thay đổi cũng được vệ tinh của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) phát hiện.