Cơ quan tiến hành tố tụng các cấp vừa rút kinh nghiệm vụ án đối tượng Y Đoan Mlô (SN 1991) hiếp dâm xảy ra ở tỉnh Đắk Lắk.
Chiều 9-10-2018, Y Đoan thấy em D.N.H. (SN 2001) đang đi bộ một mình nên nảy sinh ý định hiếp dâm. Y Đoan tiến lại gần em H. rồi giả vờ hỏi chuyện. Thấy người lạ, H. bỏ chạy. Y Đoan đuổi theo, cầm dao dí vào cổ em H. Sau đó, Y Đoan kéo nạn nhân vào một rẫy cà phê bên đường hòng thực hiện hành vi đồi bại. Em H. nói với Y Đoan rằng em sẽ gọi bố mẹ tới đưa tiền, trên người em cũng có nữ trang, điện thoại nhưng Y Đoan không đồng ý. Nạn nhân kêu cứu, Y Đoan tiếp tục dí dao vào cổ, uy hiếp sẽ giết nếu em H. không nghe lời. Lúc này nghe thấy tiếng một người phía ngoài đường gọi tên H. nên Y Đoan dừng lại rồi bỏ chạy. Nạn nhân đến công an trình báo sự việc. Theo kết luận giám định, nạn nhân bị đa chấn thương phần mềm với tỉ lệ thương tích 5%.
Bị cáo Y Đoan Mlô tại cơ quan điều tra (Ảnh: Minh Lộc)
Xử sơ thẩm vào tháng 1-2019, tòa án tuyên phạt Y Đoan 10 năm tù về tội "Hiếp dâm". Đến tháng 5-2019, cấp phúc thẩm chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, giảm mức án còn 6 năm 9 tháng tù. Kế đó, Ủy ban thẩm phán ra quyết định hủy bản án phúc thẩm, giữ nguyên bản án sơ thẩm. Bởi lẽ, tòa phúc thẩm nhận định hành vi phạm tội của bị cáo thuộc trường hợp chưa đạt là không đúng.
Trước đó, đại diện cơ quan công tố đề nghị Ủy ban thẩm phán hủy bản án phúc thẩm, giữ nguyên bản án sơ thẩm với mức án 10 năm tù đối với bị cáo. Theo đại diện VKS, bản án phúc thẩm nhận định hành vi phạm tội của bị cáo Y Đoan Mlô thuộc trường hợp "phạm tội chưa đạt" là không đúng. HĐXX phúc thẩm áp dụng quy định về phạm tội chưa đạt trong vụ án này là sai lầm nghiêm trọng trong áp dụng luật.
Từ vụ án trên, cơ quan tiến hành tố tụng ở các địa phương phải áp dụng nội dung trong Bản Tổng kết và hướng dẫn đường lối xét xử tội hiếp dâm và một số tội phạm khác về mặt tình dục do TAND Tối cao ban hành năm 1967 trong quá trình truy tố, xét xử. Căn cứ hướng dẫn trên, hành vi hiếp dâm của bị cáo đã hoàn thành. Chưa kể, bị cáo thực hiện hành vi với lỗi cố ý trực tiếp, nhằm thỏa mãn nhu cầu sinh lý. Như vậy, tòa phúc thẩm nhận định bị cáo thực hiện hành vi thuộc trường hợp phạm tội chưa đạt để giảm hình phạt là không đúng pháp luật.