Sức khỏe
04/05/2017 21:48

Béo phì - Thủ phạm gián tiếp gây suy thận

Tại Việt Nam, hiện nay có tới 25% người trưởng thành bị béo phì do ăn uống thiếu khoa học, thói quen lười vận động.

Tổ chức Y tế thế giới dự báo đến năm 2025, béo phì sẽ ảnh hưởng đến 18% nam giới và hơn 21% nữ giới trên toàn thế giới. Thống kê năm 2014 cho thấy toàn thế giới có khoảng 1,9 tỉ người trưởng thành bị thừa cân (tương đương 39% dân số), với 600 triệu người bị béo phì. So với năm 1980 số người béo phì tăng gấp gần 2 lần.

Béo phì dễ bị suy thận

Ở Việt Nam, tỉ lệ người trưởng thành bị thừa cân béo phì cũng chiếm đến 25% dân số. Thừa cân béo phì liên quan trực tiếp đến đái tháo đường, tăng huyết áp và hậu quả là suy thận. Đáng nói huyết áp cao và tiểu đường là thủ phạm của 2/3 tổng số ca suy thận. Các nghiên cứu chỉ ra rằng người thừa cân béo phì có nguy cơ bị suy thận giai đoạn cuối cao hơn người bình thường từ 2-7 lần. Chỉ số BMI (chỉ số cơ thể) càng lớn thì nguy cơ tử vong càng cao. Theo đó những người có chỉ số BMI dưới 18,5 là gầy ốm, từ 18,5-24,9 là bình thường, 25 là thừa cân, trên 25-29,9 là tiền béo phì và trên 30 là béo phì.

Vấn đề này không chỉ xảy ra tại Việt Nam mà trên thế giới, có quốc gia tỉ lệ bệnh nhân phải chạy thận bắt đầu từ nguyên nhân đái đường do béo phì chiếm 30%- 40%. Thế nhưng nếu ngăn ngừa được béo phì, tỉ lệ suy thận cũng sẽ giảm. Tại sao béo phì lại ảnh hưởng gián tiếp đến thận như vậy? Trên thực tế tổn thương thận cấp tính là một tình trạng nặng xuất hiện đột ngột. Tình trạng này thường kéo dài trong thời gian ngắn và có thể khỏi hoàn toàn khi nguyên nhân đã được điều trị song nó cũng có thể để lại hậu quả lâu dài. Ở những người béo phì, tổn thương thận cấp tính xảy ra nhiều hơn. Tại Bệnh viện (BV) Bạch Mai, chỉ tính riêng năm 2016, tỉ lệ bệnh nhân phải chạy thận nhân tạo do biến chứng tiểu đường có liên quan đến thừa cân, béo phì lên tới 14%. Trước đó, năm 2008, con số này chỉ khoảng 8%.


Bệnh nhân chạy thận nhân tạo được điều trị tại BV Bạch Mai

Bệnh nhân chạy thận nhân tạo được điều trị tại BV Bạch Mai

Thay đổi lối sống, giảm cân nặng

Suy thận mạn tính ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng sống nhưng chưa có giải pháp chữa khỏi, người bị bệnh phải được chăm sóc y tế suốt phần đời còn lại. Ước tính, đến nay trên cả nước có khoảng 26.000 người mắc bệnh suy thận mạn tính giai đoạn cuối. Người mắc bệnh nếu muốn kéo dài thời gian sống phải chạy thận nhân tạo, một số ít bệnh nhân có điều kiện kinh tế, có nguồn thận hiến tặng thực hiện được cuộc ghép nhưng cũng phải sống chung với thuốc chống thải ghép. Hầu hết bệnh nhân phải đối mặt với nguy cơ tử vong sớm vì không có điều kiện chữa trị, bởi chi phí cho mỗi tháng chạy thận tiêu tốn từ 5 đến 6 triệu đồng. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm suy thận mãn, uống thuốc điều trị nội khoa đúng chỉ định sẽ duy trì được khoảng 10 - 20 năm mới chuyển sang giai đoạn phải chạy thận. Với chạy thận, duy trì cuộc sống cũng rất lâu. Tại Khoa Thận nhân tạo BV Bạch Mai, bệnh nhân lâu nhất đang chạy thận đã 21 năm.

Suy thận mạn do béo phì hoàn toàn có thể tránh được nếu sinh hoạt lành mạnh, ăn uống hợp lý và thường xuyên vận động hay tập thể dục. Việc giảm cân không chỉ ngăn ngừa nguy cơ bị suy thận, mà còn phòng ngừa các bệnh lý khớp, tim mạch, ung thư… Người béo phì mắc bệnh thận cần có chế độ giảm cân an toàn với sự tư vấn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Nên giảm từ từ khoảng 0,5 kg/tuần là an toàn nhất; tập thể dục đều đặn; ghi lại những thứ bạn ăn và mua thức ăn theo danh mục. Mỗi người chỉ có 2 quả thận và cần phải giữ gìn và chăm sóc nó. 8 “nguyên tắc vàng” đề phòng và giữ gìn thận khỏe đó là: Hoạt động thể lực phù hợp; kiểm soát đường huyết; theo dõi huyết áp; chế độ ăn phù hợp và kiểm soát cân nặng; uống lượng nước thích hợp; không hút thuốc lá; dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ; kiểm tra chức năng thận nếu có yếu tố nguy cơ. Bên cạnh đó, tuyệt đối không được dùng thuốc nam chữa bệnh thận, bởi trong thuốc nam có chứa kali. Đây là yếu tố làm người mắc bệnh thận càng thêm nặng. Khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, người dân nên đến BV để được khám, điều trị kịp thời.

TS-BS Nguyễn Hữu Dũng (Trưởng Khoa Thận nhân tạo BV Bạch Mai)

Viết bình luận

Góc nhìn: Libera Nha Trang và tư duy tiếp cận mới

Góc nhìn: Libera Nha Trang và tư duy tiếp cận mới

Bất động sản 15:48

Từ trước đến nay, và kể cả trong tương lai, thế giới chưa bao giờ phủ nhận sức hấp dẫn đặc biệt của những đô thị biển.

Lễ Vía Quán Thế Âm Bồ Tát đản sinh sẽ diễn ra lần đầu tiên trên đỉnh thiêng Fansipan vào ngày 28-3

Lễ Vía Quán Thế Âm Bồ Tát đản sinh sẽ diễn ra lần đầu tiên trên đỉnh thiêng Fansipan vào ngày 28-3

Điểm đến hấp dẫn 15:46

Vào ngày 28-3 (nhằm ngày 19-2 âm lịch), Lễ Vía Quán Thế Âm Bồ Tát đản sinh sẽ được tổ chức thiêng liêng lần đầu tiên tại quần thể tâm linh Fansipan với nhiều hoạt động và nghi thức ý nghĩa.

Kết hợp sử dụng bột ngọt và muối ăn để duy trì chế độ ăn giảm muối

Kết hợp sử dụng bột ngọt và muối ăn để duy trì chế độ ăn giảm muối

Sản phẩm 15:45

Ngày nay, chế độ ăn giảm muối là từ khóa được nhắc đến ngày càng phổ biến. Người tiêu dùng cũng ngày càng có ý thức hơn đối với việc cắt giảm lượng muối ăn tiêu thụ trong khẩu phần hằng ngày. Tuy nhiên, giảm muối khiến món ăn mất đi vị ngon hấp dẫn, điều này khiến nhiều người khó có thể duy trì chế độ này thường xuyên.

Nam A Bank được Moody’s nâng bậc xếp hạng, dự kiến tăng vốn mạnh mẽ

Nam A Bank được Moody’s nâng bậc xếp hạng, dự kiến tăng vốn mạnh mẽ

Ngân hàng 15:45

Nam A Bank (mã chứng khoán NAB - HoSE) vừa được Tổ chức xếp hạng tín nhiệm hàng đầu thế giới Moody’s nâng bậc đánh giá tín nhiệm nhiều chỉ số xếp hạng quan trọng.

Đi Pháp 5 ngày 4 đêm xem Olympic 2024 cùng thẻ Vietcombank Visa

Đi Pháp 5 ngày 4 đêm xem Olympic 2024 cùng thẻ Vietcombank Visa

Ngân hàng 14:04

(NLĐO) - Khách hàng sử dụng thẻ Tín dụng và Ghi nợ quốc tế cá nhân mang thương hiệu Vietcombank Visa sẽ có cơ hội nhận được Chuyến du lịch 5 ngày 4 đêm đến Pháp và vé tham gia Thế vận hội Olympic 2024.

Vietcombank nhận danh hiệu Best FXall Taker 2024

Vietcombank nhận danh hiệu Best FXall Taker 2024

Ngân hàng 14:03

(NLĐO) - Vietcombank vinh dự được Tập đoàn giao dịch chứng khoán London (LSEG) trao tặng danh hiệu Best FXall Taker - Ngân hàng có khối lượng giao dịch ngoại tệ trên FXall lớn nhất tại Việt Nam trong năm 2023.

Hạ tầng khu Đông TP HCM ra sao sau khi liên tục được “bơm vốn”?

Hạ tầng khu Đông TP HCM ra sao sau khi liên tục được “bơm vốn”?

Cơ hội an cư 14:03

Vành đai 3 đang thi công đồng loạt 10 gói thầu, các công trình trọng điểm quốc gia liên tục được quy hoạch, rót vốn đang khiến hạ tầng cửa ngõ phía Đông TP HCM trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Những dự án nằm ở tâm điểm kết nối như Vinhomes Grand Park tiếp tục hưởng lợi lớn.