Giám sát chặt viện phí mới

Bệnh nhân đóng viện phí tại Bệnh viện Bạch Mai. Đây là một trong những bệnh viện áp khung viện phí mới

Chậm ngày nào, hay ngày đó

Với người nhà của anh Nguyễn Văn Hiếu (34 tuổi, quê Bắc Ninh), một bệnh nhân xuất viện hôm 27-7, dù phải cùng trả số tiền hơn 8 triệu đồng cho đợt điều trị hơn 3 tuần ở Khoa Ngoại - BV Bạch Mai nhưng vợ anh cho rằng “vẫn may hơn nhiều người khác”. Theo vợ Hiếu, anh nhập viện trước khi BV thực hiện quy định thu viện phí mới nên mọi chi phí điều trị vẫn được tính theo mức giá cũ. “Nếu tính theo giá mới, có thể chúng tôi sẽ phải mất thêm ít nhất 1 triệu đồng nữa” - chị thở phào.

Đang điều trị suy thận tại BV Bạch Mai, bà Trần Thị Tuyết (67 tuổi, ở Nam Định) cho biết: “Nhập viện gần một tháng nay, tôi cũng nghe nói tăng viện phí nhưng chẳng biết thực hư thế nào. Theo tôi, viện phí mới chậm áp dụng ngày nào thì bệnh nhân dễ thở ngày đó”. Ông Nguyễn Minh Đức (58 tuổi, ngụ Phú Thọ - Hà Nội) đang chạy thận nhân tạo ở BV Việt Đức cũng thổ lộ: “Với căn bệnh thận mãn tính như tôi, từ năm này qua năm khác chỉ bám BV nên viện phí chỉ nhích chút ít cũng thấy thêm gánh nặng”.

Theo ông Nguyễn Ngọc Hiền, Phó Giám đốc BV Bạch Mai, chính sách viện phí mới đã được BV thực hiện từ hôm 16-7, với sự điều chỉnh giá của 447 dịch vụ y tế. Bệnh nhân nhập viện trước thời điểm này vẫn được thu theo viện phí  cũ nhưng người vào trong và sau ngày 16-7 sẽ thu theo viện phí mới. Giá khám bệnh được thu ở mức tối đa là 20.000 đồng/lần, tiền giường 70.000 đồng/ngày/người.

Ông Hiền cho rằng với chính sách viện phí mới, bệnh nhân có BHYT sẽ không bị tác động nhiều nhưng người tự chi trả thì số tiền tương đối lớn. Đơn cử bệnh nhân sinh mổ, trước kia BV chỉ thu 390.000 đồng nhưng theo khung giá mới sẽ lên đến 1,5 triệu đồng.

BV Việt Đức - Hà Nội cũng là một trong những BV tuyến Trung ương vừa thực hiện viện phí mới. PGS-TS Nguyễn Tiến Quyết, Giám đốc BV Việt Đức, cho biết việc điều chỉnh một phần viện phí lần này sẽ tạo điều kiện cho BV nâng cao chất lượng khám - chữa bệnh, phục vụ bệnh nhân tốt hơn.

“BV Việt Đức có hơn 1.100 giường, phòng nào cũng chạy máy điều hòa, nếu chỉ thu giá giường bệnh như cũ thì không thể đáp ứng được. Tuy vậy, trong 447 dịch vụ được phép điều chỉnh giá lần này, chúng tôi cũng chỉ điều chỉnh 180 dịch vụ mà BV đang thực hiện; còn hàng trăm thủ thuật, phẫu thuật có chi phí lớn vẫn giữ nguyên giá cũ” - ông Quyết nói.

Áp viện phí cao ngất ngưởng

Ông Phạm Lương Sơn, Trưởng Ban Thực hiện chính sách BHYT - BHXH Việt Nam, cho biết trong số các địa phương áp dụng viện phí mới từ ngày 1-8, 3 tỉnh có mức thu nhập trung bình, khả năng cung cấp và chất lượng dịch vụ y tế không cao nhưng lại áp giá cao ngất ngưởng là Khánh Hòa, Đồng Tháp và Ninh Thuận. Viện phí ở các địa phương này thu ở mức 93%-95% so với khung giá tối đa được liên bộ Y tế - Tài chính ban hành, tương đương giá của các BV tuyến Trung ương.

Trước đó, một số tỉnh như Sơn La, Lào Cai, Sóc Trăng… cũng đề xuất khung viện phí quá cao so với điều kiện kinh tế địa phương nhưng sau khi có sự can thiệp của cơ quan BHYT, khung giá này đang được tính toán lại. Một số địa phương như Nam Định, Bắc Ninh, Bình Định, Thanh Hóa… đã phải hạ viện phí so với mức đề xuất ban đầu sau khi có ý kiến của phía BHXH. Trong đó, Bắc Ninh từng đề xuất áp viện phí ở mức 100% nhưng sau đã hạ xuống còn 84%; Bình Định đã hạ viện phí 2 lần, từ mức đề xuất ban đầu 91% xuống còn 70% rồi 54%. Một số địa phương khác dù kỳ  họp HĐND mới đây đã thông qua viện phí mới nhưng vẫn lùi thời gian thực hiện đến tháng 8 để người dân có thời gian... chuẩn bị tinh thần.

Theo cơ quan BHYT, một số tỉnh, TP dù đã xây dựng xong khung viện phí mới nhưng HĐND quyết định chưa xem xét phê duyệt ngay mà lùi đến tháng 12-2012. Điển hình là Hà Nội, hiện đã xây dựng viện phí mới là 73% khung tối đa nhưng HĐND chưa thông qua mà yêu cầu xây dựng lại lộ trình thực hiện giá dịch vụ y tế mới đến năm 2015 cho phù hợp. Tại TPHCM, Đà Nẵng, Bình Thuận, Tây Ninh, Tiền Giang, Vĩnh Phúc, Thừa Thiên - Huế, viện phí mới cũng chưa được thực hiện trong thời điểm này.

BHYT thiết lập đường dây nóng

Một số chuyên gia y tế nhận định việc tăng viện phí lần này nếu không được rà soát và thẩm định kỹ có thể sẽ vô tình tiếp tay cho BV “chặt chém” bệnh nhân. Bởi lẽ, nếu căn cứ theo khung giá dịch vụ mới, ngoài một số loại dịch vụ mà tiền khám, tiền giường đã phân tuyến sẽ được thu đúng giá quy định, với các dịch vụ kỹ thuật đặc biệt thì cơ sở y tế địa phương hoàn toàn có quyền đề xuất mức thu kịch trần.

Ông Lý Ngọc Kính, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế y tế Việt Nam, nhìn nhận: Xét về Luật Giá và Luật Khám - chữa bệnh thì không thể phân chia các địa phương theo nhóm để áp mức tăng viện phí. Do đó, khi giá đã được HĐND phê duyệt thì phía bảo hiểm không thể không thanh toán. “Hơn nữa, khi đưa ra mức giá cao, các địa phương cũng có lý của họ, đó là hiện viện phí chưa tính đúng, tính đủ mà mới chỉ tính 3/7 yếu tố cấu thành giá nên có thể sẽ nhận được sự đồng thuận của HĐND” - ông Kính giải thích.

Chỉ còn vài ngày nữa, viện phí mới sẽ được triển khai ở hàng loạt địa phương. Với chính sách viện phí mới, các cơ quan bảo hiểm và y tế đều khẳng định sẽ giám sát chặt chẽ. Bộ Y tế cho biết sẽ đưa ra các quy định chi tiết, rõ ràng để hậu kiểm, nhằm kiểm soát viện phí sát với thực tế, tránh việc lấy cớ tăng viện phí để tăng giá dịch vụ tràn lan.

“Sẽ không có chuyện thu thêm tiền của bệnh nhân đối với những dịch vụ đã được BHYT thanh toán. Quan điểm này của chúng tôi nhận được sự đồng thuận của Bộ Y tế, cơ quan quản lý Nhà nước quản lý trực tiếp các BV về mặt chuyên môn. Ngay từ khi bắt đầu xây dựng khung viện phí mới, chúng tôi cũng cho rằng đó là một điều kiện tiên quyết, là căn cứ xây dựng viện phí mới” - đại diện BHXH Việt Nam khẳng định.