Hơn 126 triệu USD đầu tư xây dựng, phát triển y tế cơ sở

Ngày 25-8, Bộ Y tế tổ chức Hội nghị trực tuyến khởi động và ký kết thỏa thuận triển khai Dự án Đầu tư xây dựng và phát triển hệ thống y tế tuyến cơ sở.

Dự án có nguồn vốn hơn 126 triệu USD. Trong đó vốn vay ngân hàng thế giới là 80 triệu USD; vốn viện trợ không hoàn lại là 25 triệu USD, còn lại là vốn đối ứng. Dự án được triển khai trong 5 năm (2020-2024) tại 13 tỉnh gồm: Hậu Giang, Bạc Liêu, Trà Vinh, Long An, Hà Giang, Bắc Kạn, Sơn La, Yên Bái, Hòa Bình, Quảng Bình, Quảng Ngãi, Quảng Trị và Ninh Thuận.

Dự án sẽ đầu tư cơ sở vật chất, bao gồm xây mới 138 trạm y tế xã và cải tạo nâng cấp 325 trạm y tế khác và cải tạo nâng cấp 12 trung tâm y tế huyện của 13 tỉnh vừa nêu. Cùng đó, cung cấp trang thiết bị cần thiết nhằm góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ. Dự án triển khai cũng giúp đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực y tế cho cán bộ y tế cơ sở.

Lễ ký kết thỏa thuận triển khai dự án Ảnh: Trần Minh

Ông Nguyễn Thanh Long, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết vai trò quan trọng của hệ thống y tế cơ sở được khẳng định nhất quán tại các chính sách của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Bộ Y tế... với quan điểm làm sao để phục vụ nhân dân nhanh nhất, gần nhất. Y tế cơ sở là nền tảng, là "bàn đạp" của ngành y tế, từ đó xây dựng nên những công trình "kiến trúc thượng tầng". Thực tế đã chứng minh, thời gian qua, y tế cơ sở đã phát huy hiệu quả. Dù đã dành nhiều sự quan tâm đến y tế cơ sở, tuy nhiên vẫn còn nhiều mục tiêu về phát triển hệ thống này chưa đạt chỉ tiêu đề ra. Do đó, theo Quyền Bộ trưởng, thời gian tới cần phải quan tâm hơn nữa để nâng cao vai trò của y tế cơ sở, hoàn thành mục tiêu chăm sóc sức khỏe, giúp người dân ngày càng được chăm sóc sức khỏe tại cơ sở tốt hơn.

Theo Quyền Bộ trưởng, đổi mới hoạt động của y tế cơ sở là làm thế nào để người dân được hưởng dịch vụ y tế tuyến trên ngay tại cơ sở. Hiện Bộ Y tế đang đẩy mạnh thực hiện nhiệm vụ này, kết nối trên toàn tuyến, từ Trung ương - tỉnh - huyện - xã theo đội hình 1-4-4-2, kết nối qua hệ thống khám chữa bệnh từ xa.

Có thể hiểu, phương thức kết nối 1-4-4-2 là 1 thầy thuốc tuyến Trung ương hỗ trợ được ít nhất 4 thầy thuốc tuyến tỉnh, 4 thầy thuốc tuyến huyện và 2 thầy thuốc tuyến xã. Cùng với đó, tuyến xã cũng sẽ được đổi mới cơ chế tài chính, đổi mới phương thức chi trả với mục tiêu nâng cao chất lượng y tế cơ sở để người dân tuyến xã được hưởng dịch vụ y tế tốt nhất trong điều kiện có thể. "Tới đây Bộ Y tế sẽ khai trương đề án khám chữa bệnh từ xa kết nối 1.000 cơ sở khám chữa bệnh hướng đến mục tiêu không còn giới hạn về không gian trong khám chữa bệnh, tạo nên sự công bằng trong tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân" - Quyền Bộ trưởng nhấn mạnh.

Hội nghị trực tuyến khởi động và ký kết thỏa thuận triển khai Dự án Đầu tư xây dựng và phát triển hệ thống y tế tuyến cơ sở

GS-TS Nguyễn Thanh Long cũng nêu rõ, mục tiêu của dự án là phục vụ cho thay đổi cơ sở vật chất, trang thiết bị của địa phương. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh, không nên đầu tư tràn lan mà cần trọng điểm. Trước hết cần đầu tư cho Trung tâm y tế tuyến huyện để bảo đảm phát huy hiệu quả; trạm y tế xã chỗ nào xuống cấp quá thì đầu tư, đặc biệt, việc đầu tư trang thiết bị phải phù hợp với năng lực cán bộ sử dụng.

Nhấn mạnh trách nhiệm của lãnh đạo chính quyền các tỉnh trong việc đầu tư ở đâu, chỗ nào, như thế nào cho đúng và hiệu quả..., Quyền Bộ trưởng lưu ý việc đầu tư, sử dụng nguồn vốn cần tránh lãng phí không cần thiết và lấy ví dụ: Đã có một trạm y tế xã rồi, lại xây thêm một trạm bên cạnh là không nên. "Cái nào tu sửa được thì chúng ta tu sửa, không nên cứng nhắc", Quyền Bộ trưởng nhấn mạnh và cho hay, địa phương cần phải sâu sát, trách nhiệm và phải thực chất trong thực hiện dự án.

PGS-TS Phan Lê Thu Hằng, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính (Bộ Y tế), Giám đốc Ban quản lý dự án Trung ương, cho biết: Cả nước hiện có hơn 10.000 trạm y tế, trong số đó hơn 1 nửa số trạm phải nâng cấp, sửa chữa. Nhiều trạm thiếu thốn cơ sở vật chất và thiếu các loại thuốc thiết yếu. Dự án lần này sẽ góp phần nâng cao chất lượng và hiệu suất sử dụng dịch vụ y tế của mạng lưới y tế cơ sở tại các tỉnh… Hỗ trợ cải thiện các dịch vụ dự phòng, chăm sóc sức khỏe ban đầu, nâng cao sức khỏe, khám chữa bệnh ban đầu; Ưu tiên đối tượng là bà mẹ, trẻ em, người cao tuổi, người dân ở vùng khó khăn, dân tộc thiểu số góp phần bảo đảm sức khỏe, nâng cao tuổi thọ, cải thiện chất lượng sống cho người dân.