Đọc xong, tôi có cảm giác nước ta sắp giống như một số thành phố kinh khủng ở đâu đó trên thế giới. Ở những nơi mà xã hội công nghiệp không chỉ phá hủy bầu không khí trong lành của con người, mà gây ra "hội chứng sợ ô nhiễm" đến mức người ta phải bán những túi oxy cho khách thở.
Vậy oxy là thần dược gì mà không những cần thiết cho từng cá nhân, đến nỗi có người đề nghị cần phải “xây cả trạm thở oxy tại một số điểm tập trung đông người” hoặc đặt tại “các điểm vui chơi trong thành phố" như một thứ dịch vụ công cộng mới? Phải chăng chúng ta đang cần oxy nguyên chất như cần đến thực phẩm sạch?
Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với TS-BS-CK II Ngô Quý Châu, Trưởng Khoa Hô hấp Bệnh viện Bạch Mai - giảng viên bộ môn Nội Tổng hợp Trường ĐH Y Hà Nội, về tác dụng của oxy nguyên chất đối với con người.
* Thưa ông, trong lĩnh vực y tế, oxy nguyên chất được sử dụng trong những trường hợp như thế nào?
- Bình thường trong không khí có 21,6% là oxy, còn lại là khí ni tơ (78%) và một số khí khác. Còn oxy nguyên chất được sử dụng cho những đối tượng sau:
+ Thứ nhất là những người bị suy hô hấp cấp do nhiều lý do như bị cơn hen phế quản cấp, đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, viêm phổi, sặc, dị vật đường thở..., hoặc một số trường hợp khác như tai biến mạch máu não dẫn đến trung tâm hô hấp hoạt động không bình thường, hoặc khi gây mê để mổ, hoặc một số trường hợp ngộ độc cấp làm giảm khả năng vận chuyển oxy của máu...
+ Thứ hai là một số trường hợp mãn tính (như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, xơ phổi), phải dùng oxy lâu dài tại nhà sau khi được điều trị qua đợt cấp. Thời gian dùng ít nhất là 15 giờ/ngày, hoặc 24/24 giờ trong những trường hợp suy hô hấp mãn tính nặng.
* Còn đối với người bình thường?
- Đối với những người không bị suy hô hấp thì không có chỉ định dùng oxy.
* Vậy theo ông, việc thở oxy nguyên chất có tác dụng với người bình thường không?
- Việc thở với lưu lượng thấp (vài lít/phút) thì không có ảnh hưởng gì đáng kể. Chưa có nghiên cứu nào khẳng định là sẽ tốt hơn cho sức khỏe, nhưng nếu nói hại thì cũng không hại gì. Chỉ trừ việc phải cẩn thận đề phòng cháy nổ (đừng hút thuốc hoặc để bình oxy gần lửa).
* Như vậy là tất cả mọi người chúng ta, nếu thích, đều có thể mua oxy về cắm ống vào mũi và tận hưởng cảm giác dịu êm...
- Nói hoàn toàn không có hại gì thật ra cũng không đầy đủ. Nếu thở oxy nguyên chất với hàm lượng cao kéo dài thì sẽ gây biến chứng. Điều này đã được chứng minh, ở những trẻ sơ sinh thiếu tháng, bị suy hô hấp cấp nặng nên phải thở oxy nguyên chất trong lồng kính. Việc phải thở oxy nguyên chất liều cao kéo dài này ảnh hưởng đến mắt, làm tổn thương thần kinh thị giác, có thể dẫn tới bị mù. Đối với những trường hợp suy hô hấp cấp tính mạnh, phải thở oxy với hàm lượng cao (trên 80%), kéo dài có thể gây hại cho phổi. Để điều chỉnh hàm lượng oxy thở, phải dùng các loại mặt nạ (mask) có van, tùy theo từng loại mask để thở với hàm lượng oxy thấp hoặc cao (trên 10 lít/phút).
Nếu nói cơ chế gây biến chứng khi thở oxy thì rất dài, song có thể hiểu ngắn gọn rằng: Oxy là một loại thuốc, phải tùy theo từng người mà sử dụng đúng liều lượng. Người bệnh suy hô hấp mãn tính thì thở từ 1-3 lít/phút tùy trường hợp, nếu thở với hàm lượng cao quá thì bệnh sẽ nặng lên vì trung tâm hô hấp trở nên "lười" hoạt động.
* Ông có nghĩ rằng đến một lúc nào đó, với tốc độ ô nhiễm như hiện nay, ông cũng sẽ mua oxy để thở (tất nhiên là với điều kiện dùng đúng liều lượng)?
- Đi đường lắm lúc cũng thấy nóng bức, bụi bặm đến nghẹt thở, nhưng về nhà một lúc sẽ thấy khác ngay. Có lẽ cũng còn lâu tôi mới nghĩ đến việc mua oxy để thở...
* Cảm ơn ông.
|
TS Phạm Ngọc Châu, Phó Chủ nhiệm Bộ môn Vệ sinh và Y học Môi trường, Học viện Quân y: Hình ảnh dân chúng đi bộ ở một số TP trên thế giới có thở khí qua túi là do không khí bị ô nhiễm bởi các chất khác. Đấy không phải vì vấn đề thiếu oxy mà là thiếu không khí sạch. Không khí các TP lớn ở VN không thiếu oxy. Nhiều khi hít thở chúng ta có cảm giác tắc cổ là do sự kích thích và nhiễm độc của khí CO, H2S... chứ không phải do thiếu oxy.
Thông tin thêm về việc mua khí oxy Trả lời phỏng vấn của chúng tôi, đại diện Công ty TNHH Thiện Chí (37 ngõ Trạm - Hà Nội) cho biết: Đây là loại tinh khiết 99,9%, chuyên dùng cho phi công do Quốc phòng sản xuất. Hiện nay công ty đang bán 2 loại bình: Loại dung tích 10 lít khí nén (tương đương với 1.500 lít oxy, giá 45.000 đồng); loại 14 lít (tương đương 1.960 lít oxy) giá 50.000 đồng. Mỗi phút thở khoảng 2,5 lít, do đó thở 1 tiếng chỉ mất khoảng 4.000 đồng. Cách dùng: Với người bình thường thì cho ống thở cắm thẳng vào 2 lỗ mũi (không cần bịt kín), có thể vừa thở oxy vừa đọc báo. |
và quét mã QR
Bình luận (0)