Trung Quốc "sốc" vì bị chỉ trích "chia rẽ ASEAN"

Trước đó, ngày 23-4, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị công bố đạt được “sự đồng thuận 4 điểm” với Brunei, Lào và Campuchia về vấn đề biển Đông.

Trong 4 điểm vừa nêu, Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định tranh chấp lãnh hải không phải vấn đề giữa Trung Quốc và toàn bộ khối ASEAN. Vì vậy, các bên liên quan trực tiếp nên đàm phán và tham vấn dựa trên điều 4 của Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC).

Tuy nhiên, cựu Tổng thư ký ASEAN kiêm Đại sứ Singapore Ong Keng Yong chỉ trích động thái của Trung Quốc giống như can thiệp vào công việc nội bộ của các nước ASEAN.

Ông Bilahari Kausikan, cố vấn chính sách cho Bộ Ngoại giao Singapore, cũng cho biết “sự đồng thuận 4 điểm” có thể được xem là phương tiện để Bắc Kinh chia rẽ ASEAN trước thời điểm Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở The Hague – Hà Lan sắp đưa ra phán quyết vụ Philippines kiện Trung Quốc về yêu sách chủ quyền phi lý tại biển Đông.

Các quan chức ngoại giao Trung Quốc và ASEAN nhóm họp tại Singapore bàn về thực thi DOC ngày 27-4. Ảnh: STRAITS TIMES

Phát biểu tại họp báo bên lề cuộc họp giữa các nhà ngoại giao cấp cao Trung Quốc và ASEAN tại khách sạn Fullerton (Singapore) hôm 27-4, ông Lưu Chấn Dân bày tỏ mình "bị sốc" trước phát biểu của 2 nhà ngoại giao Singapore/

Theo ông này, mỗi nhà nước ASEAN đều có chủ quyền của mình và Trung Quốc không bao giờ muốn chia tách hiệp hội.

“Trung Quốc luôn ủng hộ sự phát triển của ASEAN cũng như công nhận sự tăng trưởng của ASEAN là điều quan trọng đối với khu vực Đông Nam Á” – ông Lưu tuyên bố. Đồng thời, ông này cho rằng "quan điểm sai lầm" của hai ông Ong và Kausikan “không có lợi cho mối quan hệ và hợp tác giữa Trung Quốc và ASEAN”.

Ông Lưu cũng nhắc lại các nguyên tắc của Tuyên bố DOC 2002 được ký kết giữa Trung Quốc và các nước thành viên ASEAN, trong đó nhấn mạnh tất cả các bên phải kiềm chế những hoạt động có thể làm phức tạp hoặc leo thang căng thẳng.

“Ý định của Trung Quốc (về “sự đồng thuận 4 điểm”) đã bị hiểu lầm. Chúng tôi đang chờ đợi một lời giải thích từ Singapore. Chúng tôi muốn thiết lập hòa bình và ổn định cũng như tự do hàng hải trong khu vực. Hy vọng rằng ASEAN sẽ đoàn kết và trở thành đối tác của Trung Quốc để thúc đẩy đối thoại” – ông Lưu chia sẻ.

Hội nghị ASEAN - Trung Quốc diễn ra ở Singapore hôm 27 và 28-4, với mục đích thảo luận việc áp dụng DOC và đẩy nhanh đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử giữa các bên trên biển Đông (COC). Tăng cường quan hệ giữa ASEAN và Trung Quốc cũng là một nội dung của hội nghị. Năm 2016 đánh dấu 25 năm mối quan hệ đối tác ASEAN - Trung Quốc.