Theo báo Guardian (Anh) hôm 17-5, sau khi Nga sáp nhập Crimea từ năm 2014, đội quân cá heo này bị Moscow thu giữ. Phía Ukraine yêu cầu trao trả nhưng Nga từ chối.
Một số người cho rằng quân đội Nga có kế hoạch đào tạo lại đội cá heo thành "binh sĩ" Nga trong khi một nguồn tin cho biết các kỹ sư đang phát triển công nghệ hồ cá mới cho các chương trình huấn luyện nhằm triển khai cá heo hiệu quả hơn dưới nước.
Thế nhưng, 4 năm sau đó, dường như kế hoạch của Nga trở nên bất khả thi khi hầu hết cá heo đã chết. Trong tuần này, ông Boris Babin, đại diện chính phủ Ukraine tại Crimea, tuyên bố cá heo đã bảo vệ đất nước của mình. Ông Babin cho rằng đội quân cá heo chết vì yêu nước, từ chối làm theo lệnh hoặc ăn thức ăn được phía Nga cung cấp và tuyệt thực đến chết.
Một con cá heo chơi với bóng ở Crimea hồi năm 2014. Ảnh: Itar-Tass
Nhận xét cá heo đáng tôn trọng hơn một số binh sĩ, ông Babin nói với báo Obozrevatel (Ukraine): "Những con cá heo được đào tạo này không nghe lời huấn luyện viên Nga và không chịu ăn thức ăn. Ít lâu sau đã chết. Nhiều người lính Ukraine không có lòng trung thành như những con cá heo này".
Trong khi đó, một số người phủ nhận tuyên bố trên và đổ lỗi cá heo chết là do sự đối xử tệ của Ukraine. Phó chủ tịch Duma Quốc gia (Hạ viện Nga) Dmitry Belik cho hay tất cả mọi binh sĩ cá heo phục vụ trong lực lượng hải quân Ukraine đã bị bán cho các tổ chức thương mại hoặc chết vì nguyên nhân tự nhiên trước năm 2014. Theo quan chức này, Ukraine đã "giải tán" đội quân cá heo và đưa chúng vào các hoạt động thương mại.
Trong khi đó, cá heo được nhận thấy có đặc điểm trung thành giống loài chó, bơi lội cùng với những người quen thuộc. Thỉnh thoảng, cá heo không chịu ăn khi một con trong đàn chết và có thể ngừng thở sau khi bị tách khỏi người có mối liên hệ thân thiết với chúng.
Có rất nhiều thông tin xuất hiện và rất khó để xác minh độc lập những gì đã diễn ra tại cơ sở đào tạo cá heo bí mật ở Crimea.