Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 16-12 ký sắc lệnh đình chỉ vô thời hạn FTA với Ukraine, bắt đầu từ ngày 1-1-2016. Nguyên nhân là Kiev ký hiệp định liên kết với EU, qua đó tạo ra khu vực thương mại tự do giữa 2 bên.
Tổng thống Putin lập luận hiệp định của Ukraine với EU có thể dẫn đến cơn lũ hàng hóa từ các nước châu Âu tràn vào Nga, đồng thời làm giảm khả năng cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu từ Nga sang Ukraine. Vì vậy, Hiệp định FTA (ký năm 2011) lúc này “ảnh hưởng đến lợi ích và an ninh kinh tế” của Moscow, theo ông Putin.
Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko. Ảnh: Reuters
Tổng thống Poroshenko cùng Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Donald Tusk và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker cho biết hiệp định thương mại với EU sẽ được thực hiện đầy đủ theo kế hoạch từ ngày 1-1-2016 và sẽ không trì hoãn.
Nhà lãnh đạo Ukraine khẳng định Kiev “sẵn sàng trả giá” cho thỏa thuận này bất chấp việc bị Nga đình chỉ FTA. “Ukraine nhận thức được những hạn chế và thiệt hại dự kiến đối với nền kinh tế. Nhưng chúng tôi sẵn sàng trả mức giá này cho sự tự do và sự lựa chọn châu Âu của chúng tôi” – ông Poroshenko phát biểu tại Brussels – Bỉ.
Ngày 21-12 tới, Nga, Ukraine và Ủy ban châu Âu sẽ mở vòng đàm phán 3 bên về vấn đề nói trên, trong khi Kiev tiếp tục thảo luận việc giảm bớt hạn chế thị thực đối với công dân Ukraine nhập cảnh vào châu Âu.
Cũng vì thỏa thuận thương mại với châu Âu mà Ukraine rơi vào bất ổn, dẫn đến việc Tổng thống Viktor Yanukovych bị lật đổ năm 2014. Nga sau đó sáp nhập bán đảo Crimea, đẩy quan hệ với phương Tây vào căng thẳng. 28 quốc gia EU tuần này cũng nhóm họp và có thể gia hạn lệnh trừng phạt Nga do liên quan đến cuộc xung đột ở miền Đông nước láng giềng.
Hôm 16-12, Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov nhấn mạnh Moscow không thể giải quyết khoản nợ 3 tỉ USD của Kiev bên ngoài tòa án. Khoản nợ này có hạn chót vào ngày 20-12 tới và sau 10 ngày Ukraine phải trả hết. Nếu không, Kiev phải chấp thuận thỏa thuận tái cơ cấu nợ do Tổng thống Putin đề xuất hoặc đối mặt với một vụ kiện.