Để dân đỡ khổ khi mưa lớn

Ngay sau cơn mưa đó, Trung tâm Chống ngập TP HCM cho biết chỉ trong khoảng 1 giờ rưỡi, vũ lượng đã đạt đến 204,3 mm, vượt xa tần suất thiết kế hệ thống thoát nước hiện nay. Trong khi đó, theo Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ, đây là trận mưa lớn nhất tính từ năm 1975.

Hơn 1 năm trước đây, vào ngày 15-9, cơn mưa dữ dội với vũ lượng 142 mm đã làm 77 tuyến đường ở TP HCM ngập nặng, mỗi điểm có diện tích từ 400 m2 đến hơn 31.300 m2. Hai tuần sau đó, UBND TP HCM đã tổ chức cuộc họp bàn về các giải pháp chống ngập với sự tham dự của các chuyên gia trong nước và quốc tế. Trong số những ý kiến nêu giải pháp, có đề nghị của chuyên gia Malaysia muốn giúp TP làm hệ thống đường ngầm “2 trong 1” để thoát nước kết hợp làm đường giao thông… Đáng chú ý là lời cảnh báo của chuyên gia Đài Loan rằng TP HCM có thể phải đối mặt với nhiều thách thức do tình trạng ngập nặng, 12% dân số bị thiệt hại.

Viễn cảnh rất đáng lo nhưng áp lực cận cảnh cũng không hề dễ chịu. Trận “đại hồng thủy” chỉ kéo dài một giờ rưỡi nhưng đã dìm cả TP trong biển nước. Phương tiện giao thông chết máy la liệt trên đường. Dọc các tuyến phố, nước tràn vào nhà dân khiến hoạt động mua bán hầu như tê liệt. Hàng ngàn xe máy “chết lạnh” dưới các tầng hầm. Mưa kéo dài đến giờ tan tầm càng làm cho tình hình giao thông thêm rối ren. Những hình ảnh không đẹp xuất hiện. Xe tải, xe buýt, taxi mặc sức phóng qua các điểm ngập nước bất chấp phụ nữ, trẻ em đang nghiêng ngả, chới với trước sóng nước cuồn cuộn, tung tóe. Đây đó là cảnh mẹ chở con bị những chiếc xe to xác “hất” xuống nước, vọng lại tiếng khóc thét, tiếng kêu gọi í ới. Thiệt hại cả vật chất và tinh thần nếu tính chi li chắc là không nhỏ!

Mưa gió là chuyện của trời. Nhưng con người vẫn có thể can thiệp để hạn chế thiệt hại tùy vào ý thức của cộng đồng.

Sau cơn mưa lớn vừa rồi, nguyên nhân gây ngập được xác định là ngoài vũ lượng quá lớn, triều cường còn do tình trạng lấn chiếm, xả rác bừa bãi xuống hệ thống thoát nước (miệng hầm ga, kênh rạch). Rõ ràng, ở đây có vấn đề về quản lý và để lấp lỗ hổng này, đòi hỏi trách nhiệm của hệ thống chính quyền cùng các ngành chức năng. Đặc biệt, cần xác định vai trò, trách nhiệm hàng đầu của UBND phường, xã trong việc tuyên truyền, vận động người dân tuyệt đối không vứt rác bừa bãi làm kẹt dòng chảy; không lấn chiếm hệ thống thoát nước; đặt biển báo nơi nguy hiểm; phản ánh nhanh với cơ quan chức năng về tình trạng cầu, đường hư hỏng…

Và thiết nghĩ, các phường, xã cũng cần thành lập những đội, nhóm tình nguyện (nòng cốt có thể là lực lượng dân phòng) để khi có mưa lớn trên địa bàn thì ra tay giúp đỡ các hộ dân bị ngập lụt, bảo đảm an toàn cho người và phương tiện lưu thông cũng như góp phần duy trì trật tự đường phố.

Làm được như vậy thì người dân sẽ đỡ khổ và ấm lòng biết bao!