Cứu người không chỉ bằng thuốc

Bà là một người mẹ nhân hậu, một tấm gương y đức ở vùng Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình. Tôi không muốn nói nhiều đến những bằng khen, giấy khen bà vinh dự được tặng, mà muốn phác họa hình ảnh một lương y nhân hậu, lấy cái tâm để cứu người.

Con đường đến nghề y

Theo bà Đỗ Thị Ngọ, tiền bạc chỉ là vật cần chứ không phải là tất cả. Vì thế, với chồng con, bà hết mực chăm sóc; với bệnh nhân thì hết lòng cứu chữa, làm đẹp hình ảnh của người thầy thuốc.

Ngôi nhà của lương y Đỗ Thị Ngọ ngay mặt đường cạnh chợ Bến, xã Cao Thắng, huyện Kim Bôi, từ lâu đã trở thành nơi bốc thuốc, cứu người, làm từ thiện, được người dân tin quý.

Nói về những năm tháng theo học nghề, lương y Đỗ Thị Ngọ bày tỏ: "Tôi là con của người Mường, sống với những căn bệnh và các phương thuốc chữa bệnh của người dân tộc thiểu số. Cha mẹ tôi ngày xưa bệnh nặng mà chẳng có tiền mua thuốc tốt chữa trị nên mẹ sớm qua đời. Tôi đau đớn lắm, ước mơ sau này mình trở thành thầy thuốc để cứu người. Lúc mẹ mất, tôi mới 6 tuổi. Năm 12 tuổi, tôi vào chùa Trăm Gian ở Ý Yên, tỉnh Nam Định, theo học đông y của các vị sư, học trồng cây thuốc và chế biến thuốc. Sau đó, tôi lại đi học bác sĩ Nguyễn Tài Thu - Bệnh viện Châm cứu trung ương. Đời tôi nhiều gian nan lắm nhưng đau đáu nỗi niềm cứu người. Nhìn bệnh nhân đau yếu, kêu khóc, tôi không cầm lòng được"…

Nhìn người phụ nữ phúc hậu, nụ cười tươi nở trên môi, không ai có thể nghĩ rằng bà Ngọ đã trải qua bao nhiêu cay đắng của một đời người. Bà sinh ra trong gia đình đông con, nghèo khó, sớm mồ côi mẹ, làng xóm còn nhiều hủ tục lạc hậu, chẳng được chú tâm học hành. Người Mường ở Kim Bôi ngày trước còn chữa bệnh bằng cách nhờ thầy cúng chứ không dùng thuốc. Ước muốn tiếp cận nền y học cổ truyền dường như đã ăn sâu vào trong huyết quản của bà Ngọ, điều đó đã tạo nên một con người giàu nghị lực. Bà đã vượt qua mọi định kiến, quyết tâm ra đi để học đông y.

Bà Ngọ kể khi bà bước chân vào chùa khi còn là một cô gái, nhà chùa bảo: "Học làm thầy thuốc phải có cái tâm, có sức khỏe theo nghề. Hơn nữa nghề này không giàu được, không ác được. Ta thấy con gầy gò, sợ không đủ sức". Bà thưa: "Con muốn học và sẽ khắc phục tình trạng vóc dáng gầy yếu. Còn cái đức của người thầy thuốc, con biết và con sẽ giữ gìn". Nhà chùa chấp nhận giúp cô gái này hoàn thành tâm nguyện. Từ đó, bà vừa học vừa giúp nhà chùa làm từ thiện, nghiên cứu sách vở để nuôi khát vọng lương y.

Năm 22 tuổi, bà Ngọ về quê xây dựng gia đình, sinh con và hành nghề bốc thuốc cứu người. Tự cảm thấy mình chưa đủ kinh nghiệm làm việc nên bà để con cho chồng nuôi, xuống Hà Nội học thêm. Chồng bà là ông Nguyễn Đức Biên - bộ đội xuất ngũ; người gốc Mỹ Đức, TP Hà Nội - một mình nuôi 4 đứa con ăn học bằng cái nghề vất vả nhất là khuân vác đá ở bãi đá gần nhà.

Thật không may đối với ông bà, cô con gái thứ ba Nguyễn Thị Nguyện vốn sinh ra rất khỏe mạnh, xinh xắn nhưng từ năm lên 4 tuổi, cơ bắp dần teo quắp lại. Bà Ngọ vất vả đi học, lại thương chồng, thương con, cố gắng làm thêm để chia sẻ nỗi lo với chồng, cho con cái học hành tử tế. Nguyện phải quấn chiếc áo giáp nhựa vào người để có thể ngồi được trên xe lăn trong vài giờ. Ông bà đã đưa con chạy chữa khắp nơi mà bệnh chẳng hề thuyên giảm.

Bà Ngọ cũng dùng mọi phương pháp của đông y nhưng có thể chữa bệnh cho người khác còn bệnh của con thì bó tay. Nguyện rất thông minh, chính cô đã giúp mẹ có một phương pháp học châm cứu khoa học và thành công, cứu được không ít người bị bệnh viện tuyến trên trả về.

Lương y Đỗ Thị Ngọ đang khám cho người bệnh

Cứu người là niềm vui sống

Ở xã Cao Thắng, huyện Kim Bôi, nhiều người dân ca ngợi y đức của bà Đỗ Thị Ngọ. Với bà, niềm vui sống là chữa khỏi cho nhiều người bệnh. Mọi người đến mua thuốc, chữa bệnh đều cảm thấy hài lòng bởi người lương y nhân hậu, hết lòng chỉ bảo bất kỳ ai đến với bà.

Bà Ngọ tâm niệm cứu người không chỉ bằng thuốc mà bằng cả tình cảm, sự sẻ chia, thấu hiểu đối với người bệnh. Với không ít người, liều thuốc quan trọng nhất là tinh thần. Những bệnh nhân đến với bà đều được cấp phát "liều thuốc tinh thần". Ví như với người bệnh nặng, khó cứu thì lương y phải tỏ ra lạc quan, nói rằng bệnh của họ có thể chữa khỏi nếu tất cả cùng cố gắng. Một lời nói đôi khi thổi bùng lên ngọn lửa hy vọng, làm thuyên giảm nỗi đau thể xác và tinh thần, củng cố nghị lực chiến thắng bạo bệnh.

Tôi được bà Ngọ kể tỉ mỉ câu chuyện cứu chữa bệnh nhân Nguyễn Văn Thuật (huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội). Anh này bị bệnh gan, bệnh viện trả về. Bản thân bà Ngọ cũng thấy bế tắc vì cơ thể bệnh nhân đã thâm đen, rất khó cứu. Nguyện nói với mẹ: "Mẹ cố gắng cứu người đó, đừng nói là bệnh không chữa được. Phải nói là bệnh sẽ khỏi".

Lương y Đỗ Thị Ngọ kê đơn, bốc thuốc

Nghe con, bà Ngọ chấp nhận lời cầu cứu của gia đình anh Thuật. Để khỏi rắc rối, bà muốn gia đình anh cam kết và họ chấp thuận. Bà Ngọ bắt đầu nghiên cứu hồ sơ bệnh án, xem trước đó bệnh nhân dùng thuốc gì, rồi tìm bài thuốc đặc hiệu nhất của đông y để cắt thuốc. Mấy ngày đầu giành giật với tử thần để cứu bệnh nhân, bà thấy da dẻ anh sáng lại, bụng đỡ trướng, mắt đỡ đỏ, toàn thân đỡ mỏi. Bà tin rằng bệnh nhân sẽ tiến triển tốt.

Cuối cùng, sự can đảm, cần cù đã chiến thắng. Bệnh nhân 9 phần chết chỉ có 1 phần sống đã được cứu chữa. Tâm đức của người lương y và nghị lực phi thường của bệnh nhân đã giúp anh được cứu sống và hiện tại rất khỏe mạnh, ngày Tết vẫn đến thăm người đã cứu mình.

Trường hợp khác là cụ Đỗ Thị Miểu bị xơ gan, gia đình đã đóng quan tài nhưng sau khi đến tay bà Ngọ thì cụ đã khỏe lại. Cứ như thế, ngày rộng tháng dài, hàng chục người bị bệnh viện trả về đã được cứu sống bởi một lương y miệt mài, giỏi nghề, quyết giành giật bệnh nhân từ cửa tử.

Kỳ thực, bà Ngọ không muốn nhắc đến những đau thương ngày trước, kể cả những công lao sau này. Bà âm thầm làm việc, không cáu gắt, không kêu mệt mỏi, chẳng than thân trách phận.

Với những cống hiến của mình, lương y Đỗ Thị Ngọ đã nhận được nhiều giải thưởng của ngành y dược. Số người bà cứu được không thể kể hết. Hằng ngày, bệnh nhân vẫn tìm đến nhờ bà bắt mạch, bốc thuốc, chữa bệnh. Tôi cũng được bà bốc thuốc theo yêu cầu. Bà còn nói: "Con có người thân, hàng xóm hay biết người nào bệnh thì cứ nói. U sẽ bốc thuốc cho, khỏi bệnh mới lấy nửa tiền. Đừng ngại".

Nhiều năm qua, bệnh nhân nghèo đến với bà Ngọ đều được giảm tiền thuốc. Người nghèo quá thì bà biếu không. Đó là cách bà sống và rất được lòng người dân của làng, của xã. 

ĐƠN VỊ ĐỒNG HÀNH