Xe không lắp camera bị phạt, đơn vị vận tải than thở

Thực hiện chỉ đạo từ Bộ Công an, Phòng CSGT Đường bộ - Đường sắt Công an TP HCM đang dốc toàn lực ra quân xử lý phương tiện kinh doanh vận tải không lắp đặt camera hành trình, không đổi biển số vàng.

Trước đó, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành yêu cầu Bộ Công an chỉ đạo lực lượng CSGT đẩy mạnh tuần tra, kiểm soát và xử lý nghiêm ôtô kinh doanh vận tải không chấp hành quy định này.

Kiểm tra 10 đã phát hiện đến 2 xe "ngó lơ"

Ghi nhận tại chốt xử lý vi phạm do Đội CSGT Rạch Chiếc (thuộc Phòng CSGT Đường bộ - Đường sắt Công an TP HCM) lập trước Khu Du lịch Suối Tiên (TP Thủ Đức) ngày 4-1, trong vòng 1 giờ, lực lượng chức năng kiểm tra ngẫu nhiên 10 phương tiện vận tải lưu thông qua khu vực. Kết quả, CSGT phát hiện 2 ôtô kinh doanh vận tải hành khách chưa lắp camera theo quy định.

Tài xế L.T.B ký biên bản vi phạm hành chính với lỗi chưa lắp đặt camera

Là một trong hai trường hợp vi phạm kể trên, tài xế L.T.B cho biết phương tiện chạy tuyến cố định Bến xe Miền Đông (TP HCM) - Bến Lý Lịch (tỉnh Đồng Nai). Lâm cảnh ế ẩm vì dịch Covid-19, xe khách của gia đình ông đã phơi nắng, phơi sương nhiều tháng qua. Gia đình ông vừa tốn gần 10 triệu tu sửa, bảo dưỡng xe. "Mới hoạt động lại thì bị phạt vì chưa lắp camera hành trình" - ông B. buồn bã. Tài xế L.T.B chia sẻ bản thân là chủ phương tiện kinh doanh ôtô vận tải hành khách, ông thấy rõ những lợi ích của việc lắp đặt camera hành trình. Có camera, những chủ xe như ông có thể quản lý, nhắc nhở hành khách đeo khẩu trang; hoặc giám sát từ xa mọi hoạt động trên xe… Đối với cơ quan quản lý, camera hành trình sẽ tạo điều kiện giúp việc kinh doanh vận tải khắc phục tốt nhiều hạn chế, đưa hoạt động vận tải vào nề nếp. Ông B. ủng hộ chủ trương trên. Tuy nhiên, ông cho rằng thời điểm này, ngành vận tải (nhất là vận tải hành khách) vừa trải qua thời gian dài "tê liệt" vì dịch Covid-19. Các đơn vị đều gặp rất nhiều khó khăn. Vì thế, quy định lắp đặt camera sẽ tạo gánh nặng rất lớn.

Tương tự, tài xế P.T.D (điều khiển xe 16 chỗ chạy tuyến tỉnh Đồng Nai - TP HCM) bộc bạch chi phí lắp đặt camera giám sát là gánh nặng lớn đối với chủ xe. Biết thế nhưng muốn hoạt động trở lại, vợ chồng ông buộc "bấm bụng" cắt giảm chi tiêu, dành tiền lắp camera trên phương tiện mưu sinh, nuôi sống cả gia đình.

Gánh nặng chi phí không chỉ là nỗi niềm riêng của cá nhân kinh doanh vận tải mà còn là trăn trở tại không ít doanh nghiệp. Đại diện Công ty TNHH Vận tải Thành Công cho biết công ty có hơn 120 xe khách, hoạt động 7 tuyến cố định liên tỉnh. Số xe khách này đều có camera nhưng là camera chụp ảnh, không phải camera ghi lại video như quy định hiện nay. Tức là công ty phải thay mới hoàn toàn camera trên 120 xe khách. Theo giá thị trường, chi phí lắp 1 camera quay video lên đến 7-8 triệu đồng. Như vậy, công ty trên cần chi đến 1 tỉ đồng để thay thế thiết bị. Hiện những đơn vị vận tải như Công ty TNHH Vận tải Thành Công chỉ duy trì hoạt động liên tỉnh với số lượng 50% khách trên xe nhằm bảo đảm công tác phòng chống dịch.

Bà Đào Thị Tuyết, đại diện Hợp tác xã Vận tải du lịch và dịch vụ Châu Hà, cho biết trước đây, hợp tác xã có 36 xe. Đến tháng 10-2021, khi vận tải liên tỉnh tại một số địa phương tái hoạt động, một nửa số xe nói trên đã không cầm cự nổi. Nhiều thành viên hợp tác xã đã bán xe, đổi nghề hoặc dùng khoản chi phí này "nuôi" những phương tiện còn lại. Bà Tuyết than thở: "Đến nay, hợp tác xã còn 18 xe hoạt động. Mới 2 xe lắp đặt camera vì chi phí quá nặng đối với các chủ xe vào thời điểm này".

Khó xử lý tình trạng đối phó

Theo một cán bộ Đội CSGT Rạch Chiếc, Nghị định 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định người điều khiển ôtô kinh doanh vận tải khách và hàng hóa không lắp camera theo quy định (đối với loại xe có quy định phải lắp camera) hoặc có lắp camera nhưng không ghi, không lưu trữ được hình ảnh trên xe (kể cả tài xế) trong quá trình xe tham gia giao thông theo quy định sẽ bị phạt tiền từ 1-2 triệu đồng. Phạt tiền từ 5-6 triệu đồng với cá nhân, từ 10-12 triệu đồng đối với tổ chức kinh doanh vận tải, dịch vụ hỗ trợ vận tải sử dụng ôtô kinh doanh vận tải không lắp camera theo quy định (đối với loại xe có quy định phải lắp camera) hoặc có lắp camera nhưng không ghi, không lưu trữ được hình ảnh trên xe, tài xế trong quá trình tham gia giao thông theo quy định... "Tuy nhiên, về thẩm quyền xử lý phương tiện kinh doanh vận tải chưa lắp đặt camera giám sát hành trình, CSGT mới có quyền xác định phương tiện đó có lắp camera giám sát hay chưa, làm căn cứ lập biên bản xử lý vi phạm hành chính. Đối với yêu cầu kỹ thuật, đường truyền dữ liệu từ camera về trung tâm, chúng tôi chưa thể kiểm tra" - vị cán bộ CSGT phản ánh.

Tương tự, ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hành khách liên tỉnh và du lịch TP HCM, nhận xét giám sát tài xế cùng điều kiện hoạt động, hành khách trên xe bằng camera hành trình (ghi lại bằng video) là bước tiến rất lớn, đúng xu hướng ứng dụng công nghệ bảo đảm trật tự, an toàn giao thông. "Dù vậy, điều này đặt ra nhiều thách thức về đổi mới công nghệ. Liệu hệ thống tiếp nhận dữ liệu đã sẵn sàng, nhân lực đảm nhận công tác đã đã bảo đảm?" - ông Lê Trung Tính băn khoăn.

Cũng theo ông Lê Trung Tính, chính vì CSGT chưa thể kiểm tra đường truyền dữ liệu nói riêng cũng như yêu cầu kỹ thuật khác từ camera hành trình giám sát nên xuất hiện tình trạng chủ xe lắp camera đối phó. Loại hàng "nhái" này có giá từ 1,5-3 triệu đồng. Trong khi, camera hợp chuẩn có giá trên 6 triệu đồng/chiếc, chưa kể chi phí duy trì vận hành. Từ tháng 12-2021 đến nay, thị trường camera hành trình nóng dần, khiến giá thành tăng cao và không dễ tìm dịch vụ hỗ trợ lắp đặt, duy trì hoạt động.