Nhằm ươm mầm doanh nhân, chia sẻ kinh nghiệm khởi nghiệp, Trung tâm Phát triển Khoa học và Công nghệ Trẻ - Thành đoàn TP HCM, Trung tâm Ươm tạo doanh nghiệp nông nghiệp công nghệ cao - Khu Nông nghiệp công nghệ cao và Vườn ươm doanh nghiệp công nghệ cao - Khu Công nghiệp công nghệ cao liên kết để cùng hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp; chia sẻ kinh nghiệm những thuận lợi, khó khăn cho doanh nghiệp khởi nghiệp. Theo đó, cung cấp kiến thức khởi sự doanh nghiệp cho thanh niên, sinh viên; kinh nghiệm quản lý, vận hành hoạt động hỗ trợ tổ chức, cá nhân có nhu cầu khởi nghiệp giữa các đơn vị chức năng.

Vai trò nhà nước

TS Nguyễn Hải An, Giám đốc Trung tâm Ươm tạo doanh nghiệp nông nghiệp công nghệ cao TP HCM, cho biết tại Việt Nam, các doanh nghiệp trẻ theo mô hình “startup” được hình thành từ vài năm gần đây nhưng chưa có nhiều thành công bởi rất thiếu về điều kiện phát triển ban đầu như văn phòng, nhân lực, nguồn vốn, mô hình kinh doanh. Các bạn trẻ có ý tưởng khởi nghiệp đa phần mới tốt nghiệp đại học hoặc đang là sinh viên nên luôn gặp nhiều khó khăn để biến ý tưởng của mình thành sản phẩm thực sự. Dù chấp nhận làm không cần lương, họ vẫn thiếu chỗ ngồi, thiếu trang thiết bị, môi trường làm việc, nghiên cứu, quy trình thành lập công ty.

Khoảng 10 năm trước, các quỹ đầu tư mạo hiểm nước ngoài cũng từng quan tâm đến các doanh nghiệp công nghệ trẻ của Việt Nam nhưng do sức ép bảo toàn vốn cho nhà đầu tư nên các quỹ đầu tư quốc tế cũng không dám mạo hiểm rót vốn mà chỉ đầu tư nhỏ giọt vào những doanh nghiệp tiềm năng tạo dựng được thương hiệu. Từ đó bán lại cổ phần với giá cao hơn cho các quỹ đầu tư khác theo kiểu gặt lúa non. Vì vậy, những nhà khởi nghiệp rơi vào tình cảnh thiếu vốn, phải tập trung làm thương hiệu theo yêu cầu của nhà đầu tư hơn là tạo ra các sản phẩm chất lượng cao.

Theo các chuyên gia, để hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp thì cần đến vai trò của nhà nước. Chẳng hạn rủi ro đối với ngân hàng có thể được chia sẻ thông qua hoạt động bảo lãnh công nghệ trong tín dụng. Rủi ro với các nhà đầu tư được chia sẻ khi nhà nước đối ứng vốn đầu tư. Nhà nước nên tham gia vào các hoạt động đầu tư mạo hiểm cho các lĩnh vực khoa học, công nhệ như công nghệ sinh học, vật liệu mới. Giai đoạn đầu khởi nghiệp mới chỉ có ý tưởng công nghệ chưa có nguồn thu, họ khó gọi được vốn đầu tư từ các quỹ. Do đó, nhà nước cần hỗ trợ vốn “mồi” cho doanh nghiệp trong giai đoạn đầu bằng cách trực tiếp đầu tư, tài trợ hoặc đối ứng đầu tư. Hỗ trợ, đầu tư cho các hoạt động đào tạo, tập huấn khởi nghiệp. Liên kết với các thành phần để tạo thành mạng lưới hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp sẽ hiệu quả hơn.

Nấm sạch được người tiêu dùng ưa chuộng

Khác biệt

Bà Lê Hà Mộng Ngọc, Giám đốc Công ty CP Công nghệ sinh học Nấm Việt, chia sẻ giai đoạn khởi nghiệp của doanh nghiệp là tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng, máy móc thiết bị. Kế đến là sản xuất phôi và nuôi trồng nấm bào ngư theo hướng sạch để tạo sự khác biệt. Kỹ thuật trồng nấm được ưu tiên hàng đầu. Tìm phương pháp thay thế phù hợp như sử dụng trùn quế, bột cám, bột bắp để thay thế phân hóa học, chất bảo quản tạo ra sản phẩm sạch mà thị trường đang thiếu.

Đến năm 2012, Nấm Việt tham gia chương trình ươm tạo doanh nghiệp và được hỗ trợ cơ cấu lại bộ máy hoạt động, tăng cường khả năng kinh doanh, xúc tiến thương mại. Được hỗ trợ 2.000 m2 đất để xây dựng nhà trồng nấm, tham gia các khóa đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, được sử dụng các trang thiết bị phòng thí nghiệm của trung tâm ươm tạo để tạo ra sản phẩm chất lượng cao. Các sản phẩm nấm ăn, nấm dược liệu có mặt rộng khắp trên thị trường.

Còn Công ty CP VEXERE với bước đầu phát triển hệ thống phần mềm, quản lý xe khách được xem là độc đáo. Qua đó đoạt được giải thưởng của các cuộc thi. Giữa năm 2015, trở thành website hàng đầu về bán vé xe khách với trên 700.000 lượt truy cập mỗi tháng và 1.200 nhà xe trên hệ thống, là đơn vị duy nhất cung cấp được phần mềm quản lý hãng xe với trên 30 hãng xe sử dụng. Hiện có 1,5 triệu lượt khách truy cập mỗi tháng. Doanh nghiệp này còn cung cấp phần mềm quản lý bán vé xe khách giúp các hãng xe khắc phục được chi phí cho điện thoại, thất thoát do gian lận, đặt vé thiếu thông tin, khó kiểm tra khâu thu tiền nội bộ. Chưa hết, doanh nghiệp còn thường xuyên tổ chức chương trình tiếp sức mùa thi, vận động nhà xe giảm giá vé cho thí sinh đi thi đại học. Chương trình Tấm vé đoàn viên xuân, hỗ trợ công nhân về quê ăn Tết.