NLĐ chối bỏ quyền lợi ?

Báo Người Lao Động ngày 25-6 có bài viết: “Nhà máy Xi măng Duyên Hà: Phạm luật nghiêm trọng” thông tin nhà máy vi phạm 21 quy định của pháp luật lao động. Sau khi báo đăng, ngày 29-6, lãnh đạo Nhà máy Xi măng Duyên Hà đã gửi công văn khắp nơi cho rằng Thanh tra Bộ LĐ-TB-XH đã cấu kết với  báo để đăng tải thông tin mang tính suy diễn chủ quan, quy chụp, thổi phồng và bóp méo sự việc với mưu đồ bôi xấu hình ảnh, hạ thấp uy tín và thương hiệu của doanh nghiệp. Cùng thời điểm này, hàng trăm thư khiếu nại của người lao động (NLĐ) tại Nhà máy Xi măng Duyên Hà cũng được gởi khắp các cơ quan từ Trung ương đến địa phương để "thanh minh" cho việc làm sai trái của lãnh đạo nhà máy. Để rộng đường dư luận, chúng tôi tiếp tục thông tin đến bạn đọc bất thường chung quanh đơn khiếu nại của hơn 300 lao động tại Nhà máy Xi măng Duyên Hà (huyện Hoa Lư - tỉnh Ninh Bình).

Đơn thư chối bỏ quyền lợi của tập thể CB-CNV Nhà máy Xi măng Duyên Hà

NLĐ không được thông tin đầy đủ

Về vấn đề báo thông tin tại nhà máy đã xảy ra 29 vụ tai nạn lao động (TNLĐ), tập thể CB-CNV phân xưởng nguyên liệu cho rằng: “Năm 2008, phân xưởng xảy ra một vụ TNLĐ chết người. Từ đầu năm 2009 đến nay, không xảy ra vụ tai nạn nào...”. Đơn của tập thể CB-CNV phòng KTCN-TN thì cho rằng báo đã “vu khống”: “Thực tế chúng tôi biết là có một vụ TNLĐ chết người, một vụ TNLĐ nhẹ mà nguyên nhân đều do NLĐ chủ quan”. Tập thể CB-CNV ban bảo vệ lại khẳng định: “Con số 29 TNLĐ xảy ra tại nhà máy là hoàn toàn không đúng sự thật”...

Thế nhưng, đơn của tập thể CB-CNV phòng tổ chức - hành chính- nơi chịu trách nhiệm chính trong việc thống kê, báo cáo số liệu về TNLĐ- lại thừa nhận: “Trong 29 vụ TNLĐ có một vụ chết người, số còn lại đều là TNLĐ nhẹ...”. Điều này trùng khớp với biên bản của Thanh tra Bộ LĐ-TB-XH. Như vậy, việc Báo Người Lao Động thông tin tại Nhà máy Xi măng Duyên Hà đã xảy ra 29 vụ TNLĐ là có thật và chính xác.

Bớt xén tiền lương là có thật

Trong bài báo ngày 25-6 có viết: “NLĐ làm thêm giờ ngày thường chỉ được trả 130%; ngày nghỉ 150% và ngày lễ 200%, thay vì phải là 150%, 200% hay 300% theo quy định”. Về vấn đề này, tập thể CB-CNV phòng tài chính – kế toán xác nhận: “Việc tính lương làm thêm theo hệ số 130% vào ngày thường; 150% vào ngày nghỉ và 200% vào ngày lễ tính trên tổng lương cơ bản và tiền trách nhiệm là cao hơn phương pháp tính lương ngày thường 150%, ngày nghỉ 200% và ngày lễ 300% tính trên lương cơ bản. Điều này hoàn toàn có lợi cho NLĐ”.

Trong thực tế, điều này hoàn toàn sai trái. Pháp luật lao động quy định: “Tiền lương làm thêm giờ bằng tiền lương giờ thực trả nhân với 150%, 200% hoặc 300% tùy theo làm thêm vào ngày thường, ngày nghỉ hằng tuần hay ngày lễ”. Như vậy, căn cứ để trả tiền làm thêm cho NLĐ là lương "thực trả" chứ không phải “lương cơ bản”. Pháp luật cũng không cho phép tính lương làm thêm giờ bằng “130% vào ngày thường; 150% vào ngày nghỉ và 200% vào ngày lễ” như viện dẫn của Phòng Tài chính – Kế toán Nhà máy Xi măng Duyên Hà. Vì không hiểu biết, NLĐ đã bị bớt xén tiền lương chứ không phải “điều này hoàn toàn có lợi cho NLĐ”. Việc Thanh tra Bộ LĐ-TB-XH kết luận và Báo Người Lao Động thông tin nhà máy đã bớt xén tiền lương của NLĐ là có thật.

Ngộ nhận về an toàn lao động

Về phản ánh của báo “nhà máy sử dụng 64 thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động nhưng không hề kiểm định, đăng ký”, ông Lương Thế Vinh, phó quản đốc phân xưởng Động Lực, cho rằng: “Các thiết bị này khi tổng thầu Hợp Phì (Trung Quốc) đưa sang lắp đặt tại nhà máy đã được kiểm định ngặt nghèo khi xuất xưởng cũng như khi đăng ký nhập vào VN, nếu các thiết bị này mất an toàn thì tại sao các cơ quan hữu quan còn cho nhập vào nước ta để mọi người đều lo lắng?”.

Để làm rõ vấn đề này, chúng tôi đã trao đổi với ông Huỳnh Tấn Dũng, Chánh Thanh tra Sở LĐ-TB-XH TPHCM. Ông Dũng khẳng định: “Dù thiết bị đã được kiểm định sau khi sản xuất nhưng trong quá trình vận chuyển, lắp đặt có thể xảy ra va chạm, sai sót ảnh hưởng đến độ an toàn. Vì vậy, việc kiểm định các thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động là yêu cầu bắt buộc sau khi lắp đặt và vận hành”. Đây cũng là câu trả lời cho ông Vinh và lãnh đạo nhà máy.

Một lần nữa, chúng tôi khẳng định những nội dung đã thông tin trong bài viết “Nhà máy Xi măng Duyên Hà: Phạm luật nghiêm trọng” là hoàn toàn chính xác và có cơ sở. Về việc có hàng trăm lá đơn khiếu nại của NLĐ tại nhà máy với nội dung giống nhau, chữ viết ngoài phong bì và chữ ký trong đơn cũng giống nhau; nếu cần thiết, chúng tôi sẽ đề nghị trưng cầu giám định để biết chính xác đây có đúng là đơn của NLĐ hay không. Bởi vấn đề đặt ra là, việc NLĐ phản ứng khi được bảo vệ quyền lợi là hết sức bất thường!