Phạm luật nghiêm trọng

Ngày 22-6, Thanh tra Bộ LĐ-TB-XH đã kết luận về việc thực hiện pháp luật lao động tại nhà máy Xi măng Duyên Hà (trực thuộc Công ty TNHH Duyên Hà, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình). Theo đó, nhà máy này đã vi phạm tới 21 quy định của pháp luật lao động. Có thể nói, đây là một trong những doanh nghiệp có sự vi phạm pháp luật lao động nghiêm trọng nhất từ trước đến nay.

Văn bản nêu những vi phạm của Nhà máy Xi măng Duyên Hà

Vi phạm nghiêm trọng về hợp đồng, tiền lương

Nhà máy xi măng Duyên Hà hiện sử dụng 654 lao động, trong đó có 377 người có hợp đồng lao động (HĐLĐ) xác định thời hạn từ 12 đến 36 tháng. Theo Thanh tra Bộ LĐ-TB-XH, nhiều lao động làm các công việc có thời hạn trên 36 tháng nhưng cũng chỉ được ký HĐLĐ xác định thời hạn. Đặc biệt, có 276 lao động được ký kết “Hợp đồng tuyển dụng – Đào tạo lao động cho nhà máy xi măng Duyên Hà”. Trong hợp đồng này, nhà máy quy định: “Người lao động (NLĐ) không được hưởng lương trong thời gian học nghề, tập nghề; NLĐ phải nộp 2 triệu hoặc 10 triệu đồng (tùy trường hợp lao động học tập ở trong nước hoặc ở nước ngoài), nếu không đáp ứng yêu cầu về đào tạo hoặc đơn phương chấm dứt HĐLĐ thì không được trả lại số tiền đã nộp”. Điều này là trái luật.

Đáng nói, dù là một DN sử dụng đông lao động nhưng nhà máy không lập quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm, không xây dựng định mức lao động; không đăng ký thang, bảng lương với cơ quan quản lý lao động. Nghiêm trọng hơn, qua thanh tra, đã phát hiện nhà máy bớt xén tiền lương làm thêm giờ của 387 lao động. Cụ thể, NLĐ làm thêm giờ ngày thường chỉ được trả 130%; ngày nghỉ 150% và ngày lễ 200%, thay vì phải là 150%, 200% hay 300% theo quy định. Chưa hết, nhà máy còn “đẻ thêm” các quy định bất lợi cho NLĐ trong nội quy lao động như phạt tiền, hạ lương 3 tháng tùy vi phạm của NLĐ.

Xem thường tính mạng công nhân

Do đặc thù sản xuất, nhiều công việc trong nhà máy đòi hỏi yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động nhưng công tác an toàn, vệ sinh lao động ở đây bị phớt lờ. Nhiều công nhân khẳng định họ không hề được huấn luyện an toàn - vệ sinh lao động cũng không được khám sức khỏe định kỳ. Nhà máy cũng không thành lập hội đồng bảo hộ lao động, mạng lưới an toàn- vệ sinh viên, cũng không phân biệt lao động nào làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm để thực hiện các chế độ riêng theo quy định. Vì vậy, những công nhân làm việc trong môi trường có yếu tố nguy hiểm, độc hại không được bồi dưỡng bằng hiện vật; không được hưởng các chính sách riêng theo quy định.

Chưa hết, mặc dù sử dụng tới 64 thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động nhưng nhà máy đã không hề kiểm định, đăng ký. Chính vì xem thường công tác an toàn lao động nên chỉ sau 3 năm hoạt động, tại nhà máy đã xảy ra 29 vụ tai nạn lao động, trong đó có một vụ tai nạn gây chết người. Khi xảy ra tai nạn, nhà máy cũng không tiến hành điều tra các vụ tai nạn lao động.

Làm rõ việc sử dụng 150 lao động nước ngoài

Ông Nguyễn Tiến Tùng, Trưởng phòng Tổng hợp và Thanh tra hành chính- Thanh tra Bộ LĐ-TB-XH, cho biết: Tại thời điểm thanh tra, trên công trường xây dựng dây chuyền sản xuất số 2 của nhà máy có hơn 150 lao động là người nước ngoài đang làm việc. Thế nhưng, theo phía nhà máy, họ không sử dụng số lao động trên. Toàn bộ số lao động trên do Công ty Duyên Hà quản lý.

Thời gian qua, vấn đề lao động nước ngoài đến làm việc không có giấy phép trong khi hàng chục ngàn lao động Việt Nam đang thất nghiệp gây bức xúc trong dư luận. Chính vì vậy, Thanh tra Bộ LĐ-TB-XH đã yêu cầu Thanh tra Sở LĐ-TB-XH TP Hà Nội (nơi Công ty Duyên Hà đóng trụ sở) khẩn trương làm rõ số lao động đang làm việc trên công trường xây dựng dây chuyền sản xuất số 2 của nhà máy xi măng Duyên Hà có giấy phép lao động hay không?

Mặc dù những vi phạm pháp luật lao động của nhà máy xi măng Duyên Hà đã rõ ràng nhưng ông Tạ Thái Dũng, giám đốc nhà máy, vẫn không chịu ký vào biên bản. Lý do ông Dũng đưa ra cũng khá khôi hài: “Doanh nghiệp đang trong giai đoạn xây dựng”.