Cuối tuần rồi mẹ lên chơi, tiện thể mang một mớ lỉnh kỉnh rau trái các loại, và lần nào cũng thế mẹ không quên đem cho tôi trái mít non. Sợ mẹ mệt, tôi nói Sài Gòn cái gì cũng có mẹ xách mít theo chi cho nặng.
Mẹ cười rồi nói, đúng là Sài Gòn cái gì cũng có, mít non luộc sẵn được bày bán nhan nhãn ở các chợ, nhưng để tìm đúng trái mít non vừa xanh, sạch quả là rất khó nghe con.
Tôi nhớ những ngày hè, mỗi lần về quê theo mẹ ra vườn, mẹ thường tìm những trái mít nhỏ, èo uột hái đi, còn những trai to, tròn thì mẹ để dành cho chín, mẹ bán sẽ được giá hơn.
Ấy thế mà, mỗi ngày chị em tôi lớn dần trong những gánh mít tảo tần của mẹ, lưng mẹ dường như còng đi rất nhiều vì những vất vả lo cho chị em tôi đi học. Tuy nhiên với bao nỗi cực nhọc, khổ ải là thế, nhưng mẹ luôn lạc quan, khuôn mặt mẹ lúc nào cũng ngời lên niềm hạnh phúc.
Bây giờ cũng vậy, chị em tôi mỗi người dù đã có gia đình riêng nhưng với mẹ, bọn tôi vẫn như là những đứa con nít, yêu thương luôn đong đầy.
Vừa gặp tôi, mẹ vui ra mặt, cảm giác như những nỗi nhớ, tình thương mẹ dồn nén, nay được lúc mẹ thể hiện một cách triệt để, thay vì nghỉ ngơi mẹ làm tất cả mọi việc trong nhà, mẹ chỉ nhờ cô giúp việc gọt vỏ mít và ngâm rửa nước muối thật sạch cho hết mủ mít, sau đó mẹ lại tự tay thái từng miếng mít thật mỏng, mẹ nói mít được thái càng nhỏ càng ngon và bí quyết của mẹ là thái trước khi luộc, thịt mít sẽ trắng, bùi và ngon hơn.
Trong lúc mẹ thái mít, tôi phụ mẹ bắc nồi nước lên bếp, chờ nước thiệt sôi, mẹ lại bỏ mít đã thái vào, canh cho mít vừa chín tắt bếp, mẹ đổ ra rửa lại với nước lạnh và để ráo nước.
Mẹ nói, ngày xưa chỉ cần lấy một ít mỡ phi hành thiệt vàng rồi trộn chung với một ít muối, bột ngọt, tiêu, đậu phụng rang và một mớ rau thơm thì chị em tôi đã có món gỏi mít ngon ngất ngây rồi.
Mỗi thời mỗi khác, bây giờ cuộc sống sung túc hơn, đòi hỏi món ăn phải hấp dẫn và chất lượng như món mít trộn này nè không thể nào thiếu được thịt ba chỉ hay tôm được con nhỉ. Vừa nói mẹ vừa lấy thịt ba chỉ đã luộc chín thái nhỏ, tôm thì mẹ không quên bảo tôi bóc vỏ và chỉ trên lưng, chỉ chừa phần đuôi lại cho đẹp.
Rồi mẹ lại dặn dò tôi, mẹ nói, phụ nữ phải giỏi nấu ăn mới giữ chân được người mình thương. Món gỏi quan trọng nhất là nước trộn gỏi phải thiệt ngon, có vị mặn của mắm ngon, chua của chanh, ngọt của đường và cả vị cay nồng của ớt thì mới hấp dẫn được.
Kế đó, mẹ cho mít vào thố rưới một ít nước trộn gỏi vào, trộn đều cho mít thấm gia vị. Tiếp tục cho tôm và thịt ba chỉ vào, rưới tiếp phần nước trộn gỏi còn lại vào, trộn đều, nêm nếm lại lần nữa cho vừa ăn. Xắt rau thơm và rắc đậu phộng rang lên trên.
Ôi thiệt ta nói, sơn hào hải vị không gì ngon bằng món ăn mẹ nấu. Vị béo của thịt, ngọt của tôm, vị ngọt bùi của mít tạo nên một hương thơm cực quyến rũ giữa gian bếp toàn là mùi đậu phộng rang và các loại rau thơm.
Tất cả như hòa quyện vào nhau, tạo nên một bản nhạc mùa xuân đầy màu sắc, cùng thưởng thức với miếng bánh tráng (còn gọi là bánh đa) nhiều mè giòn rụm, cứ muốn ăn mãi không thôi...