Vườn nhà tôi khi xưa ngoài hai loại cây chính là nhãn và chôm chôm, ba tôi còn trồng chen rất nhiều loại chuối, vì theo ba cây này dễ trồng mà hữu dụng.
Quả thật, tôi thấy ba má tôi tận dụng gần như triệt để mọi thành phần của nó. Trái chuối ăn ngon có nhiều bổ dưỡng thì miễn bàn rồi; lá chuối dùng để gói bánh gói xôi; bắp chuối dùng để trộn gỏi, nấu canh chua, những ngày mùng một hay rằm má dùng để chế biến món ăn chay ăn rất ngon; còn thân cây loại già sau khi đốn buồng ba vác về cho má xắt ra rồi bằm nhỏ trộn với lúa cho gà vịt ăn con nào con nấy ú na ú nần.
Vào mùa mưa, khi những bụi chuối ngoài vườn nhảy nhiều cây con, ba tôi cầm cái xẻng ra vườn lụi cụi bứng bớt những cây non, xem trong vườn chỗ nào đất còn trống thì trồng dặm thêm, cây chuối con mà gặp đất ẩm ướt vài ngày thì bén rễ ngay.
Hôm nào có những cây chuối sáp mập mạp non nõn ba chừa lại đem vô nhà cho má tôi dùng dao bào mỏng, cho vào khạp ngâm với nước vo gạo làm món dưa chuối, để dành chấm với nước thịt kho, cá kho ăn cơm hàng ngày.
Có hôm má “chơi sang” hơn một chút thì bắt một con vịt xiêm nấu cháo, rồi trộn dĩa gỏi chuối cây chiêu đãi cả nhà.
Ta nói, bữa nào mà được ăn món đó, đứa nào cũng ăn no cành hông, bởi nó ngon vô cùng.
Cháo gỏi vịt chuối cây
Gỏi chuối cây vịt xiêm thì không ai xa lạ gì, mà riêng món này do má tôi làm có lẽ ít người biết bởi cách chế biến rất là độc đáo.
Thân chuối non chặt đem vào nhà, má lột bỏ lớp vỏ xanh cứng bên ngoài, lấy phần lõi non trắng ngà bên trong, cắt thành từng đoạn dài khoảng 5 phân để vô thau nước sạch được vắt vài lát chanh ngâm cho nhựa ra bớt giúp chuối không bị đen. Sau đó, má gỡ từng lớp bẹ chuối chẻ theo chiều dọc, bề dày chừng bằng ngón tay út, xả nước thật nhiều lần cho chuối nhả bớt chất chát rồi vớt ra rổ cho ráo nước.
Kế đến, má pha một chén nước xốt chua ngọt gồm: Chanh, đường, muối hột và ớt đâm nhuyễn, cùng một chút nước mắm ngon cho thơm.
Sau khi mọi thứ đã sẵn, má bằm nhuyễn một củ tỏi phi vàng với dầu, đổ mớ chuối cây vào đảo thật nhanh tay rồi tắt bếp, trút chuối ra thau, sau đó cho nước xốt vào trộn đều kèm một chút rau răm xắt nhỏ cho dậy mùi. Xúc gỏi chuối cây lên dĩa, xếp từng miếng thịt vịt luộc đã chặt miếng lên, rắc rau răm lên trang trí cho tăng phần hấp dẫn là đã hoàn thành món gỏi chuối cây vịt xiêm ngon số dzách.
Quanh món gỏi chuối cây, nhà tôi có một kỷ niệm vui, đó là hồi chị hai tôi dẫn bạn trai ra mắt, má tôi làm món này đãi khách. Có phải do lần đầu gặp gỡ gia đình người yêu khiến anh "khớp" quá nên thiếu quan sát, hay tài nghệ chế biến của má tôi quá "siêu" mà làm anh ngộ nhận những cọng chuối là ngó sen, anh vừa ăn vừa tấm tắc khen: “Bác trộn gỏi ngon quá, vừa mềm, vừa giòn, vị hơi chát chát nữa thiệt là ngon miệng. Sen này ở nhà mình trồng hay mua vậy bác?”.
Khách về má kể lại cả nhà được một trận cười nôn ruột...
Món gỏi chuối cây của má còn ngon hơn cả gỏi ngó sen
Tối nay, ngoài trời mưa rơi rả rích, nằm cuộn mình trong chăn ấm nệm êm ở căn hộ khá tiện nghi giữa chốn thị thành, lòng tôi cứ thổn thức, cứ nhớ và ao ước giá mà giờ này được quay về ngôi nhà xưa rêu phong nằm lẻ loi giữa mảnh vườn cây cối um tùm, tiếng ếch và ễnh ương rền vang trong mưa.
Cùng với ba má mấy anh chị em quây quần bên chái bếp ẩm ướt vì mưa dột, cùng nhau xì xụp húp chén cháo nóng hổi, cùng thưởng thức món gỏi chuối cây giòn tan, miếng thịt vịt chấm nước mắm gừng ngọt liệm thơm lừng béo ngậy...
