Trong mỗi chúng ta, ai cũng có một kho tàng ký ức vô giá về tuổi thơ. Tôi cũng thế. Và tôi tin chắc rằng trong kho tàng vô giá ấy không thể thiếu những giá trị văn hóa ẩm thực rất “tuổi thơ” và mặn mà tình quê. Đối với tôi, cái “rất tuổi thơ” ấy chính là món Khô cá lù đù sốt chua ngọt.
Khô cá lù đù là một trong những loại cá khô ít xương, thịt nhiều và bùi bùi. Vì vậy, tuy quê tôi không phải miền biển nhưng loại khô này là một trong những món ăn yêu thích của gia đình tôi. Món Khô cá lù đù sốt chua ngọt cả nhà tôi đều biết cách chế biến vì nó rất đơn giản nhưng tôi thích nhất món ăn này được làm từ bàn tay khéo léo của chị Ba tôi.
Lúc xưa, chị hoặc cha tôi thường ưu tiên món này trong thực đơn của gia đình vào những chiều mưa. Cha thường nói rằng trời mưa lạnh mà ăn cơm nóng với khô này sốt chua ngọt thì ngon “hết sẩy”.
Chị Ba tôi rời quê lên đất Sài Gòn lập nghiệp đã hơn 10 năm và 3 năm sau đó tôi cũng rời quê lên thành phố cùng chị. Bao năm xa nhà, xa quê hương, những lúc chiều Sài gòn đỗ mưa, chị tôi vẫn hay làm món khô cá lù đù sốt chua ngọt này để hai chị em có một bữa cơm ấm cúng và cũng để nguôi đi nỗi nhớ nhà.
Để chế biến món ăn này cho bữa cơm gia đình thật đơn giản. Trước tiên, chúng ta rửa sạch khô cá lù đù rồi chiên lên cho chín vàng.
Dung dịch chanh đường khuấy đều có thêm ít tỏi ớt băm nhuyễn
Đối với nước sốt, nguyên liệu cần có chanh, tỏi, ớt, đường, bột ngọt. Chanh được vắt lấy nước, cho vào ít tỏi ớt băm nhuyễn, bột ngọt và đường. Kế đó ta khuấy đều cho dung dịch nước cốt chanh, đường, bột ngọt tan đều (tùy theo khẩu vị mà chúng ta có thể cho chanh hoặc đường nhiều hay ít).
Sau khi chuẩn bị xong, chúng ta cho ít dầu lên chảo, phi tỏi cho vàng thơm, đổ dung dịch trên vào khuấy đều đến khi dung dịch sôi và ngã sang màu vàng sánh thì cho khô cá lù đù vào đảo đều, tắt bếp.
Món ăn này hoàn hảo nhất khi bạn nhìn thấy thịt khô chín vàng, nước sốt chanh đường sánh lại vừa dẻo, vừa thơm. Vị mặn của khô, hòa nguyện cùng vị chua ngọt và cay cay của nước sốt sẽ làm cho ngụm cơm nóng của bạn thêm ngon, thêm hấp dẫn nhất là vào những chiều mưa lạnh.
Bây giờ, tuy tôi không phải là người khéo léo trong chuyện bếp núc nhưng tôi vẫn hay làm món này để chiêu đãi bạn bè. Đa phần mọi người thưởng thức qua đều thấy lạ miệng, ngon ngon và bảo rằng nó có một hương vị rất riêng. Còn đối với tôi, nó tất nhiên là không lạ và nó cũng có hương vị rất riêng, hương vị của ngày thơ bé đậm đà tình thương.
Cái mặn mòi của khô, cái chua ngọt của nước sốt như những ngọt mặn đắng cay, khó khăn và hạnh phúc mà gia đình tôi đã cùng nhau trải qua trong những tháng ngày xa xưa ấy.
Chiều Sài Gòn, nó vẫn xô bồ, vẫn nhộn nhịp. Trên đường, kẻ qua người lại hối hả, tôi cũng tham gia vào dòng người hối hả ấy. Trời đổ cơn mưa chiều, hai bên đường hàng quán phục vụ đa dạng các món ăn làm “tạm” no lòng người viễn xứ. Riêng tôi, bụng đói cồn cào và tôi “thèm” lắm món Khô cá lù đù sốt chua ngọt của chị Ba tôi, rất nhiều… rất nhiều…
