Các bô lão ở làng Phước Sơn, xã Hòa Khương, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng cho hay, cái tên Đồng Xanh – Đồng Nghệ có nhiều giả thuyết.
Sở dĩ gọi cái tên Đồng Xanh – Đồng Nghệ là vì khu vực này khi xưa là mênh mông, bát ngát cánh đồng cỏ tranh. Cứ vào mùa xuân, màu xanh của lá cỏ tranh trải dài đến tận chân núi Trường Sơn như một tấm thảm bao la một màu xanh ngút mắt, nên gọi là Đồng Xanh. Vào cuối hè, dưới cái nắng khắc nghiệt của miền Trung, "tấm thảm" cỏ tranh này chuyển sang màu vàng như nghệ nên gọi là Đồng Nghệ. Đồng Xanh – Đồng Nghệ, tuy có hai cái tên nhưng cùng nằm trên một khu vực.
Chẳng đâu xa, hồ Đồng Xanh – Đồng Nghệ nằm tại đầu thôn Phước Sơn, cách trung thành phố Đà Nẵng khoảng 26km về phía Tây. Gần hồ, có một đập ngăn nước với chiều dài 645m, chiều rộng đỉnh đập 6m, chiều cao là 25m. Trên bờ đập được phủ một lớp cỏ xanh rì làm hài hòa thêm cảnh sắc ở xung quanh. Bên trong đập là hồ nước rộng có diện tích mặt nước là 2,4 km2.
Năm 1995, Công trình thủy lợi Đồng Nghệ được hoàn thành, đáp ứng nhu cầu tưới tiêu, hạn chế lũ lụt hằng năm cho các xã Hòa Khương, Hòa Phong.Ngoài chức năng thủy nông ra, cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, phong cảnh hữu tình, kỳ thú. Bao quanh lòng hồ sát mép nước là đá chồng đá xếp; những rừng cây tươi tốt với màu xanh bất tận in bóng lung linh dưới mặt hồ, tương phản trên nền nước hồ trong xanh, mây trắng. Với không khí thoáng đãng, trong lành, nơi đây đang trở thành điểm dã ngoại lý tưởng cho gia đình, bạn bè vào ngày nghỉ, cuối tuần. Vào buổi chiều, tiếng tu hú lạc lõng gọi bầy thảng thốt trên không trung; tiếng bìm bịp kêu chiều từ các bờ bụi rậm ven hồ, điểm xuyết vài cụm mây trắng "bay" lang thang trên mặt nước hồ thu, làm xiêu lòng viễn khách, vấn vương nỗi buồn ly xứ, gợi nhớ bâng khuâng…
Khoảng 20 phút đi trên thuyền trong lòng hồ, du khách đặt chân đến được thượng nguồn của hồ. Tại đây, du khách có thể đi thăm thú các lâm trại bên hồ; thưởng thức những đặc sản trái rừng như trâm, sim, móc, "nãi" dõ dẽ vàng thơm…, cùng với không gian thoáng đãng, yên tĩnh, mát mẻ đến lạ thường. Vẳng bên tai, tiếng chim hót líu lo, tiếng suối chảy róc rách từ các nơi "thâm sơn cùng cốc" chảy ra bên các khu vườn xinh xinh bên cạnh một con suối nở tím hoa mua, bằng lăng và hoa sim tim tím. Đã có rất nhiều bạn trẻ đến dã ngoại vào những dịp cuối tuần, sinh hoạt lửa trại. Họ đốt lửa trại, giao lưu văn nghệ. Khi những tàn lửa cuối cùng ẩn vào màn đêm tịch mịch cũng là lúc bắt đầu khám phá trăng đêm tuyệt đẹp.
Cảnh quan thiên nhiên đặc sắc, không khí trong lành, non nước hữu tình giúp bạn quên đi bao căng thẳng, lo âu, phiền muộn đời thường. Điều lý thú là khi du thuyền trên mặt hồ, khách sẽ được tận hưởng cái đẹp, cái hoang sơ của mênh mông mây nước. Về đêm, dưới ánh trăng sao, không gian càng huyền bí hơn bởi âm thanh của sóng nước, gió rừng và tiếng gầm, tiếng hú, tiếng gọi đàn của muôn loài cầm thú, côn trùng hoà quyện vào nhau, tiếng cá quẫy đêm…
Câu cá trên hồ Đồng Xanh – Đồng Nghệ rất thú vị với các loại cá nuôi như rô phi, mè, trắm… cùng với cá hoang dã như tràu, bống, trê… Khi màn đêm buông xuống, thật thú vị khi được ngồi trên những con thuyền độc mộc, khám phá đêm trăng huyền ảo, lung linh trên sóng nước như dát vàng lồng trong bóng núi chập chùng.
Với cảnh quan thoáng đãng, thơ mộng, hữu tình, hồ Đồng Xanh – Đồng Nghệ được chọn là nơi tổ chức giải đua thuyền Rowing và Canoeing Quốc gia hằng năm. Giá mỗi chuyến du khảo trên lòng hồ từ 30.000 đồng đến 50.000 đồng/khách.
