Cháo nấm mối

Ngày xưa, mỗi lần tôi bệnh vào mùa nấm mối, mẹ lại nấu thứ cháo đặc biệt đó. Vị giòn ngọt của nấm hòa quyện với cháo thấm vào ngay từ đầu lưỡi, hơi nóng làm mồ hôi toát ra, thân thể tôi trở nên nhẹ nhõm lạ thường.

Ở quê tôi, mùa nấm mối kéo dài khoảng một tháng, từ sau những cơn mưa đầu mùa cho đến tháng Sáu âm lịch. Sở dĩ gọi là nấm mối bởi nấm chỉ mọc ở khu vực nhiều mối sinh sống. Thông thường nấm mọc ở nơi đất cao vì mối không làm tổ ở nơi đất ẩm ướt. Chẳng phải kiếm đâu xa, ngay trong bờ vườn, bụi tre gần nhà đã có, nhưng để hái được nấm ngon cũng phải đúng cách.

Thời điểm hái nấm tốt nhất là vào sáng sớm, lúc đó những tai nấm mới nhú khỏi đất, chưa nở bung, ngon hơn nhiều so với nấm đã nở. Khi nhổ nấm, không được dùng dao hay bất cứ thứ gì bằng kim loại vì theo kinh nghiệm, nấm mối "nghe hơi" dao sắt mùa sau sẽ không mọc nữa. Mọi người thường dùng những thanh tre vuốt mỏng để bới nấm lên khỏi mặt đất.

Những búp nấm được cạo sạch phần đất bám quanh chân nấm, sau đó ngâm muối khoảng năm phút và rửa lại nhiều lần cho sạch. Mẹ nấu cháo nấm mối từ những nguyên liệu đơn giản, chẳng cần tôm, cá, thịt, chỉ có nấm mối tươi và gạo, gia vị hành ngò mà nồi cháo thơm ngon đủ chất. Nấm mối sau khi được rửa sạch thì để ráo rồi xé nhỏ và xào chín nêm gia vị rồi cho vào nồi cháo đã nấu sẵn. Bát cháo nấm mối khi múc ra, được rắc thêm hành ngò và tiêu khi đang còn nóng, tỏa hương thơm hấp dẫn.

Nếu ai từng thưởng thức cháo nấm mối sẽ khó quên vị ngọt đặc trưng, nấm mềm nhưng không bở, có mùi thơm, không giống bất cứ loại nấm tự trồng nào. Suốt những năm tháng tuổi thơ, tôi được ăn nhiều món chế biến từ nấm mối như nấm xào, canh nấm, nấm nướng… nhưng nhớ nhất vẫn là cháo nấm mối. Bên khung cửa sổ nhìn ra vườn, trong tiếng tí tách từng giọt mưa rơi trên mái tôn, tôi hít hà bát cháo nóng mẹ nấu, quên cả cảm giác mệt mỏi của trận sốt đêm trước.

Bây giờ, nấm mối không nhiều như trước và bán với giá rất cao. Thỉnh thoảng đi chợ, tôi gặp may mới mua được một ít nấm mối về nấu cháo. Chẳng hiểu sao, dù thêm tôm lẫn thịt vào nồi cháo, nhưng không thể nào tìm lại được mùi vị ngọt ngào như bát cháo mẹ nấu năm xưa.