Novell Inc, hãng công nghệ có trụ sở đặt tại bang Utah, đã kiện Microsoft vào năm 2004, cho rằng gã khổng lồ phần mềm đã vi phạm bộ luật chống độc quyền của nước Mỹ, thông qua những thỏa thuận mà Microsoft ký kết với nhiều công ty phần mềm khác vào thời điểm cho ra mắt hệ điều hành Windows 95.

Theo đơn kiện của Novell, vì sự xuất hiện của Windows 95 mà hãng này sau đó đã phải thua lỗ đến 1,2 tỉ USD do phải “bán tống bán tháo” bộ phần mềm văn phòng WordPerfect. Hiện Novell là một pháp nhân thuộc sở hữu của Hãng The Attachmate Group, hai bên mới sáp nhập với nhau đầu năm nay.

Quay lại phía “bị đơn” là Microsoft, việc cho ra mắt hệ điều hành Windows 95 đánh dấu cột mốc phát triển vô cùng quan trọng trong lịch sử của hãng, đồng thời khiến Microsoft phải dừng việc hỗ trợ phần mềm soạn thảo văn bản WordPerfect của Novell.

Bill Gates cũng là nhân chứng đầu tiên trình diện và phát biểu tại tòa, sau khi vụ xét xử giữa hai công ty diễn ra được một tháng.

Theo Bill Gates, lý do cho việc “ngừng chơi” với Novell là do công ty này đã không có đủ khả năng tạo ra phiên bản WordPerfect tương thích với Windows 95 cho kịp thời hạn hệ điều hành này được tung ra thị trường. Song lý do lớn nhất là phần mềm Word do Microsoft tự phát triển đơn giản là tốt hơn.

Bill Gates dẫn chứng vào năm 1994, phần mềm Microsoft Word được giới chuyên môn đánh giá là số 1 trên thị trường lúc bấy giờ, hơn cả WordPerfect. “Đó là thắng lợi quan trọng của chúng tôi”, Gates nói ngắn gọn.

Tiếp tục, Gates trình bày trước tòa rằng Microsoft phải loại bỏ một tính năng hỗ trợ WordPerfect, do lo ngại nó sẽ gây ra sự mất ổn định cho hệ điều hành Windows 95. Còn Novell thì cáo buộc chính Bill Gates đã ra lệnh cho đội ngũ kỹ sư của Microsoft phải loại bỏ WordPerfect vì “ông ta (Gates) sợ rằng phần mềm của chúng tôi quá xuất sắc”.

Đã từng có thời WordPerfect chiếm đến gần 50% thị phần cho toàn bộ thị trường ứng dụng soạn thảo văn bản, nhưng rồi con số này nhanh chóng “tụt dốc không phanh” chỉ còn 10% sau khi Microsoft trình làng bộ phần mềm văn phòng của riêng hãng. Theo đội ngũ luật sư của Microsoft, việc ngưng cộng tác với Novell đơn giản chỉ là do chính sự hạn chế về mặt công nghệ của công ty này, do chậm trễ trong việc tung ra một phiên bản thích ứng với Windows 95.

Luật sư của Novell, Jeff Johnson, phản pháo rằng Microsoft đã cố tình trì hoãn việc cho Novell được tiếp cận với Windows 95, nhằm làm cho Novell không có cách nào tung ra phiên bản WordPerfect tương thích với hệ điều hành trên đúng thời hạn. Để rồi cuối cùng “hất cẳng” Novell với lý do như Bill Gates đã trình bày.

Bill Gates cho rằng phần mềm Microsoft Word là “xuất sắc hơn cả” và cũng cho rằng Hãng Novell chưa bao giờ “phàn nàn” về việc này vào thời điểm Windows 95 ra mắt, và đã có đủ thời gian để làm tương thích hóa WordPerfect nhưng lại không đủ khả năng thực hiện, dẫn đến việc WordPerfect gần như tuyệt tích trên thị trường phần mềm soạn thảo văn bản, và “sống dở chết dở” như hiện tại.

Vụ kiện vẫn còn tiếp diễn.