Các vấn đề ở dạ dày - nhất là trào ngược a xít từ dạ dày lên thực quản - thường là thủ phạm khiến người ta phải trằn trọc giữa đêm khuya. Khổ nỗi chứng đau dạ dày và các rắc rối có liên quan sẽ càng trầm trọng hơn với tình trạng mất ngủ, vốn thường đi kèm theo các rắc rối về sức khỏe tâm thần như rối loạn lo âu. Đó là cái vòng luẩn quẩn không dễ gỡ. Tạp chí y khoa Mayo Clinic Proceedings dẫn lời giáo sư tiêu hóa của Trường Y thuộc Mayo Clinic, ông Santhi Swaroop cho biết tình trạng mất ngủ và các rắc rối ở đường tiêu hóa đi kèm với nhau là chuyện cực kỳ phổ biến.

Giữa 1.001 nguyên nhân đau bụng

Những cơn đau bụng giữa đêm có thể là triệu chứng của hàng loạt chứng bệnh khác nhau, từ rối loạn tiêu hóa, hội chứng ruột kích thích, táo bón, nhiễm vi rút H.pylori, trào ngược dạ dày thực quản đến những chứng nguy hiểm như sỏi mật, ung thư dạ dày... Đôi khi, cơn đau bụng chỉ một vài hôm rồi thôi, bạn không phải lo lắng gì nhiều. Nhưng nếu nó kéo dài, xảy ra thường xuyên (trên 2 lần/tuần) và không cải thiện dẫu bạn đã thay đổi lối sống tích cực, bạn cần phải đi gặp bác sĩ.

Trong số các nguyên nhân kể trên, trào ngược dạ dày thực quản là chứng thường xuyên “cất tiếng nói dữ dội” vào đêm khuya. Dạ dày là cái nhà kho siêu thông minh, siêu hiện đại, là nơi duy nhất trong cơ thể có cấu tạo đặc biệt để chịu đựng được môi trường a xít cực mạnh trong dạ dày. 

Nhưng một khi a xít “đi lạc” lên thực quản, nó lập tức ăn mòn thực quản, nếu kéo dài lâu ngày có thể gây viêm nhiễm, thậm chí ung thư thực quản. Lối sống của bạn đóng vai trò rất quan trọng để giảm nhẹ hậu quả. Hãy tránh xa rượu bia, đừng ăn quá no vào buổi tối, đừng ăn xong đi nằm liền, đừng để bị béo phì và cuối cùng là “né” các thức ăn nhiều dầu mỡ, quá cay, đồ ăn chiên và sô cô la.

Nằm nghiêng trái

Với những ai thường bị ợ nóng, trào ngược dạ dày thực quản thì giấc ngủ, hay nói chính xác hơn là tư thế nằm xuống khi đi ngủ là một cực hình. Càng nằm xuống thì cảm giác đau rát càng dễ xuất hiện. Điều này không có gì là khó hiểu, bởi thực quản nằm trên dạ dày theo phương thẳng khi chúng ta đứng, ngồi; còn khi nằm xuống, dạ dày và thực quản trở nên ngang hàng với nhau, làm tăng cường khả năng bị trào ngược. Nhưng chẳng ai có thể ngủ đứng bao giờ!

Ngoài ra, khi ngủ chúng ta cũng ít nuốt hơn lúc thức, làm chậm lại tiến trình co bóp thông thường của thực quản, vốn giúp đẩy thức ăn xuống dưới và ngăn a xít trào ngược lên trên, theo chuyên trang sức khỏe Web MD. Tất cả đều khiến cho hậu quả của việc trào ngược dạ dày thực quản trở nên khó chịu hơn rất nhiều vào ban đêm.

Trong cuộc nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Tiêu hóa lâm sàng, các nhà khoa học phát hiện nằm nghiêng trái là tư thế tốt nhất cho những ai hay bị ợ nóng, trào ngược. Các nhà khoa học cho rằng tư thế nằm nghiêng trái làm cho “cửa ngõ thông thương” giữa dạ dày và thực quản ở vị trí cao hơn dòng trào ngược của a xít, từ đó khiến a xít trong dạ dày khó lòng trào ngược vào thực quản hơn. Trong khi đó, tư thế nằm nghiêng phải làm cho “ổ khóa” - cơ thắt thực quản dưới bị nới lỏng ra đôi chút, tạo điều kiện cho tình trạng trào ngược dễ xảy ra. Việc nằm ngửa cũng không có lợi như tư thế nghiêng trái.