Sáng sớm, chị hai tôi ở quê điện thoại nói: "Khoảng hai tiếng nữa em ra nhà xe lấy cá linh về ăn nghen, chị làm sạch sẽ rồi. Lúc này con cá hơi lớn nên em ướp với ít đường, muối, đầu hành bằm nhuyễn và nước màu, để chừng 10 phút cho thấm. Em mua trái dừa tươi lấy nước đổ vô nồi đun sôi, rồi trút tô cá đã ướp vô, hạ lửa liu riu kho thật lâu cho nước dừa cạn lại rút vào cá mềm thơm ngon lắm".
Tôi cám ơn chị định cúp máy, nhưng chị nói tiếp ghẹo tôi: " Đây là cá linh thiệt chứ không phải cá linh để trong thau còn thở ôxy như em mua đâu nghen". Nghe chị nhắc đến vụ "cá linh" thở ô xy tôi xấu hổ quá chừng.
Không dễ phân biệt được cá linh thật hay giả
Bông súng và cá linh là 2 đặc sản mùa nước nổi
Chuyện là vầy, hồi đầu tháng 7 âm lịch bước vào mùa nước nổi, nghe bàn dân thiên hạ ùn ùn rủ nhau về miền Tây ăn đặc sản cá linh non. Tôi con cái đùm đề không có điều kiện chu du như người ta nên đành ngậm ngùi nhớ món cá linh trong ký ức thôi.
Tôi nhớ ngày xưa vào mùa này cá linh nhiều vô số kể, chúng theo dòng nước từ thượng nguồn sông Mê Kông cuồn cuộn đổ về các sông, rạch tại các vùng thượng nguồn sông Cửu Long.
Những người làm nghề đánh bắt cá linh bán giá rất rẻ. Bà con quê tôi mua cá về kết hợp với những nguyên liệu tự nhiên trong vùng chế biến nhiều món ăn rất ngon: Cá linh kho tiêu, kho lạt với nước dừa tươi hoặc mía, cá linh chiên giòn chấm với rau vườn; cá linh nấu canh chua bông điên điển; cá linh kẹp nẹp tre nướng trên bếp than cuốn rau bánh tráng chấm mắm me; rồi cá linh kho mắm hoặc sang hơn nấu lẩu, còn có khi ăn không hết ủ làm mắm, phơi khô để dành cho những ngày giáp hạt nguồn thức ăn eo hẹp lấy ra mà dùng.
Cá linh mà được thưởng thức đầu mùa là ngon nhất, bởi cá chưa quá lớn nên xương chưa cứng, bụng cá lại có mỡ nên ăn rất béo. Chỉ nghĩ đến thôi là thèm da diết.
Bữa nọ xách giỏ đi chợ, đang phân vân chưa biết chọn mua món gì cho ăn gia đình, chợt nhìn thấy một thau cá linh non rất ngon, chúng đang tung tăng bơi trong nước có gắn ống ôxy.
Khoái quá tôi liền hỏi mua ngay với giá rất cao mà không thèm trả giá giá luôn, tôi vừa trả tiền vừa nghĩ: "Bây giờ hay ghê, cá linh vận chuyển lên thành thị mà vẫn khỏe mạnh, chứ ngày xưa cá linh bắt khỏi mặt nước là chết ngay".
Sẵn có mớ bông điên điển bán bên cạnh, tôi mua luôn về làm món canh chua bông điên điển và cá kho tiêu, dự định đãi cả nhà một bữa no nê.
Nhưng hỡi ơi lúc tôi dọn ra, chồng tôi hí hửng gấp một con cá chấm vào dĩa nước mắm ngon nguyên chất có dằm ớt cho vào miệng nhai rồi phán: "Không phải cá linh em ơi". Tôi cãi " Cá linh chứ cá gì, em dân miền Tây mà không biết cá linh à".
Nói thế nhưng tôi cũng ăn thử, chính xác tôi đã bị lừa! Cá này xương cứng, không có vị béo ngon như cá linh.
Sau này tìm hiểu mới biết thương lái nắm bắt nhu cầu "khoái khẩu" món cá linh non nên một số người mua cá trôi lừa là cá linh non bán cho người tiêu dùng với giá cao. Tôi là dân miền Tây gốc mà còn nhầm huống chi là thực khách phương xa. Cho nên những ai đã phải lòng con cá linh, nên về xứ sở của nó là miệt Đồng Bằng Sông Cửu Long vào mùa nước nổi mà dùng cho thỏa thích nhé!