Cá linh kho lạt - Ảnh: Phương Kiều
Rồi con nước nổi đổ về lớn hơn, cá linh lớn bộn. Má lại biểu con về ăn cá linh kho mắm. Cá linh kho mắm dưới bàn tay má sao mà tuyệt diệu. Những con cá cỡ ngón tay út sau nhiều giờ tắm mình trong nồi nước mắm lăn tăn sôi trên ngọn lửa liu riu, khi chín, múc ra tô, tỏa mùi thơm điếc mũi. Vị ngọt mặn của thịt cá hòa vị ngọt trơn của đậu bắp, vị ngọt mềm của cà tím, nhất là vị đắng ngọt của mấy miếng khổ qua xắt bự cứ như một mê hồn trận ẩm thực.
Nước nổi tràn đồng, má chưa kịp hối con đã tìm về. Không về sẽ không còn kịp ăn cá linh cuối mùa của má, của con, của quê mình. Rổ cá linh xanh xanh vảy được má cắt bỏ đầu, bỏ ruột, rửa sạch, để ráo. Má rọc bỏ vỏ mía, cắt khúc, chẻ làm nhiều miếng. Sau đó, má dạy con ướp cá với đường, nước mắm cá linh và bột ngọt. Khi cá thấm gia vị, cho vô nồi đã sắp sẵn mía rồi bắc lên bếp. Để lửa liu riu cho đến khi cá sắc lại, khô queo, “cháy cạnh” thì chế nước lạnh vào. Lại để lửa nhỏ ngọn trong nhiều tiếng đồng hồ, với chút nước màu. Khi nước ngấm hết vô mình cá, dần tỏa mùi thơm mặn kích thích khứu giác là lúc nồi cá đã sẵn sàng. Bấy giờ nồi cơm gạo lúa sóc vừa chín tới. Má con mình xúc cá linh kho rim ra dĩa, dọn ra bàn. Ở đó ba đã đặt sẵn bếp than hồng trên vỉ đặt mấy con cá linh tươi rói tự lúc nào. Với sức nóng của than hồng, những con cá linh trở mình, đổi màu vàng sậm, gọi mời. Bữa cơm gia đình chỉ với 2 món dân dã mà món nào cũng ngon. Cá linh kho rim còn nguyên con, coi cứng mình vậy mà chưa kịp nhai đã ngọt mặn như bơ lan đều khẩu cái. Xương cá hổng thèm cắn cũng mềm mụp tan ra. Ôi, sao mà ngon quá thể. Cũng như vậy là những con cá linh chín vàng trên vỉ bếp, càng nhai, vị ngọt càng làm thần khẩu con đê mê khoái cảm!
Má ơi, mùa cá linh non tới con nhất định phải về để kịp ăn tô cá linh kho lạt hoài mong.