Cây môn ngọt ở quê tôi thường được trồng sau giàn nước, cây nào cũng mập ú cao ngang ngực, lá xanh mơn mởn do được tới nước mỗi ngày. Chúng thường được mợ tôi cắt vào ngâm chua rồi lấy ra ăn dần với cá kho hay xào với lá lốt và ếch đồng. Món nào cũng ngon tuyệt cú mèo, có mặt ở bữa cơm nào là bữa đó chúng tôi căng nứt bụng.
Mỗi khi nhà có anh chị em ở Sài Gòn về chơi, mợ tôi cũng hay trổ tài nấu nướng với những món ăn cây nhà lá vườn. Và món cháo thịt bò tàu môn nêm mắm ruốc là món thường trực, ai cũng thích. Tôi vốn thích chuyện bếp núc lên hay lẽo đẽo theo mợ làm chân sai vặt, nhờ vậy mà học được nhiều món ăn ngon.
Nấu món này, công đoạn gọt vỏ củ môn sọ là ngán nhất vì ngứa tay kinh khủng. Vì vậy, tôi dùng bịch ny lông quấn hai bàn tay lại trước khi gọt củ môn. Mợ bảo nếu lỡ hai bàn tay có ngứa khi gọt vỏ củ môn thì vào bếp hơ hơ trên lửa than thì năm phút sau sẽ khỏi, tôi đã thử và rất hiệu nghiệm.
Củ môn sau khi gọt vỏ, rửa sạch, củ nào lớn bổ đôi ra. Gạo được đem rang sơ nước khi nấu. Củ môn được nấu đồng thời với cháo cho mềm. Trong thời gian đó, tôi ra giàn nước cắt một nắm tàu môn ngọt đem vô tước vỏ, rửa sạch rồi cắt thành khúc dài cỡ 5 phân.
Thịt bò mợ tôi đem rửa sạch rồi đem thái mỏng trên thớt me, bằm cho thật nhuyễn với vài lát gừng cho giảm bớt mùi rồi trộn đều với một chút bột ngọt, đường, muối; đợi thấm rồi thì bắt lên chảo xào sơ cho săn lại. Đợi khi cháo nở đều, củ môn đã mềm thì cho thịt bò vào. Tàu môn được cho vào sau cùng, khi mọi thứ đã chín tới. Nấu sôi vài dạo cho tàu môn chín vừa độ, nếu chín quá sẽ mất ngon còn hơi sống thì sẽ gây cảm giác ngứa miệng.
Mợ nói cháo tàu môn nấu với thịt bò ngon ngọt ở chỗ là phải cho một muỗng canh mắm ruốc vào và vài khoanh ớt mỏng chín đỏ là dậy mùi liền. Quả đúng như vậy, khi từng loại gia vị lần lợt bỏ vào thì nồi cháo bình thường bỗng dậy mùi thơm ngào ngạt khắp nhà khiến bụng ai cũng sôi lên sùng sục.
Không chỉ thơm lừng mùi gừng, thịt bò, mắm ruốc, cháo tàu môn còn trông rất bắt mắt với màu xanh của môn, đỏ của ớt, tím nhạt của củ môn. Chỉ nhìn qua là ai cũng muốn thử!
Món cháo này khi ăn lúc còn nóng mới ngon và thường múc ra từng tô lớn chứ không ăn từng chén cháo nhỏ. Trong khi người lớn ngồi bàn chỉnh tề thì anh chị em tôi mỗi đứa bưng một tô ra chồm hổm trên lan can nhà húp lấy húp để.
Tô thứ nhất ăn gấp quá sẽ khó mà cảm hết vị ngon, đến tô thứ hai, ăn một cách nhẩn nha, từ tốn sẽ cảm nhận vị ngọt của thịt, thơm mùi gừng, the the của ớt, mềm mại của tàu môn, bùi bùi của củ môn cùng mùi thơm thoang thoảng của mắm ruốc. Ta nói, chiều chiều gió lên mát lạnh, ngồi húp tô cháo nóng đã miệng gì đâu, chỉ ước bụng còn chỗ chứa để ăn 3-4 tô cho đã.
(*) Xem thể lệ cuộc thi BÍ TRUYỀN CỦA MẸ tại đây.