Cá lìm kìm không quá nhỏ cũng không quá lớn, thịt ngọt, có thể ăn cả xương
Từ ngày gần nhà có cái siêu thị tôi hầu như không đi chợ, có chăng là ghé mấy cái chợ chiều lề đường mua hành, ngò khi cần thiết. Cũng phải 5 -7 năm gì đó rồi.
Sáng cuối tuần, định nấu chè chuối chưng nên ghé tiệm bán dừa nạo quen thì chị chủ nghỉ bán, tôi đành gởi xe lội vào chợ tìm mua.
Đây chỉ là 1 ngôi chợ nhỏ nhưng cuối tuần thật đông vui, rau trái tươi roi rói. Đi ngang qua khu vực bán cá, tôi cảm giác mắt mình như sáng lên khi thấy mớ cá đồng, cá sông quẫy, nhảy loi nhoi trong mấy cái thau, cái mâm.
Khi đang mải mê ngắm mớ tép rong nhảy tanh tách, cố không bị phân tâm bởi những lời mời mọc của mấy chị bán hàng để tập trung chọn mâm nào ngon nhất thì bỗng đập vào mắt là những con cá lìm kìm với cái mỏ nhọn như kim nằm xếp chồng lên nhau. "Mua đi chị, cá tươi lắm nè, thịt cá này ăn ngọt phải biết" – chị bán hàng đon đả.
Không đợi chị mời lần thứ 2, tôi lập tức sà xuống. Bao lâu rồi nhỉ, cũng phải gần 20 năm rồi, kể từ ngày chuyển nhà từ quê lên Sài Gòn tôi như quên mất con cá có hình thù rất ngộ nghĩnh này.
Nhớ hồi nhỏ ở quê, cứ mùa nước nổi, chợ đầy cá lìm kìm, sáng ngoại đi chợ về thể nào trong giỏ cũng có 1 mớ, lúc thì nấu canh chua, lúc làm gỏi, kho ngót, kho tiêu. Trong các món tôi thích nhất cá lìm kìm kho tiêu ăn với cơm nóng, cơm nguội gì cũng ngon.
Ngoại hay sai tôi lấy cái rổ với kéo mang ra sàn nước cho ngoại mần cá. Ngoại chọn con nào có cái mỏ dài cắt cho tôi làm kim, ghim dọc ngang trên mấy cái lá môn, bạc hà.
Cá lìm kìm không quá lớn cũng không quá nhỏ nên mần không cực lắm. Ngoại tay thoăn thoắt cắt đầu, cắt đuôi, nhấp một đường dọc bụng cá để tôi moi sạch ruột cho dễ.
Cá mần xong rửa sạch để ráo rồi cho vào cái nồi đất ướp với hành tím, ớt, tỏi, tiêu, muối, đường, bột ngọt, nước màu dừa và nước mắm. Ngoại nói ướp cá lìm kìm phải có chút muối và ướp ít nhất 1 giờ để con cá săn cứng lại, kho không bị nát.
Nên ướp cá lâu một chút để thịt săn lại, khi kho không bị nát
Sau khi cá thấm gia vị, ngoại bắt lên bếp để lửa riu riu. Nồi cá sôi bùng lên rồi từ từ dịu lại lăn tăn cũng là lúc mùi thơm tỏa ra ngào ngạt. Trong quá trình kho, ngoại không thọc đũa vào trộn, xốc vì như vậy sẽ làm nát con cá, mất đẹp. Khi nồi cá cạn nước, ngã màu nâu vàng óng ánh thì chỉ cần rắc tiêu xay lên là xong.
Mua được mớ cá lìm kìm ở chợ, tôi triển ngay lại món cá kho tiêu theo công thức của ngoại cho bữa trưa của cả nhà. Hai đứa nhóc khoái tít mắt vì con cá nhỏ nhỏ, đẹp đẹp và ăn không phải lựa xương.
Cá lìm kìm kho tiêu ăn với cơm nóng, cơm nguội gì cũng ngon
Sài Gòn dạo này hay mưa, có khi chiều khi xế, lại nghe miệng buồn buồn, chợt nhớ nồi cá kho buổi trưa tôi bới 1 chén cơm nguội, gắp vài con cá rồi mang lên mái hiên sân thượng ngồi ăn.
Trời lạnh lạnh, mưa bay liu hiu, nhai những hạt cơm dẻo quyện với thịt cá mặn mặn, bùi bùi, thơm mùi tiêu ớt chợt tôi nghe mắt mình cay cay. Tôi nhớ quê, nhớ ngoại, nhớ những trưa mưa buồn, bà cháu vét nồi cơm nguội ăn với cá lìm kìm kho tiêu, chẳng có gì sang cả mà sao ngon thấm thía cả tâm cang.