Ngon cơm với cá xác sọc kho lạt
Mấy ngày Tết thịt thà ê hề, đến bữa ai cũng ăn qua loa vì ngán quá. Sáng mùng 4 Tết, chị hai rủ tôi tranh thủ thức dậy thật sớm, đi bộ ra chợ làng tìm mua cá sông tự nhiên về thay đổi khẩu vị cho cả nhà. Hai chị em vừa đến chợ, thấy chị bán cá có thau cá xác sọc còn tươi roi rói, hai chị em mừng húm vì lâu lắm mới gặp loại cá này, nên quyết định mua hết mớ cá mà không cần hỏi giá cả. Không những thế, lúc tính tiền chị hai còn lì xì cho chị bán cá thêm một ít.
Cá xác sọc là loài cá da trơn, sống ở vùng sông nước Đồng bằng sông Cửu Long, có quanh năm, nhưng nhiều nhất là vào khoảng tháng 9 cho đến tháng 3 âm lịch năm sau. Cá xác sọc rất háu ăn, mồi bén của loài cá này là những sinh vật chết ươn có mùi hôi. Đầu cá hình nón, thân dài dẹp bên, phần lưng của thân và đầu có màu đen ửng xanh lá cây và lợt dần xuống mặt bụng. Bụng có màu trắng hồng đầy mỡ có vị béo, thịt mềm, ngọt, thơm. Ngày trước loài cá này có rất nhiều nên giá rẻ, bây giờ cũng như nhiều loại cá tự nhiên khác do con người đánh bắt vô tội vạ trở nên khan hiếm. Cá nhỏ thường được các bà nội trợ dùng kho tiêu, kho tộ hay ướp muối chiên giòn, ăn không sợ mắc xương, vị rất béo ngon miệng. Cá lớn nấu canh chua, nướng than vàng ươm ăn chung với các rau diếp cá, rau răm… Nói chung, chế biến món nào cũng ngon hết ý.
Ướp cá cùng gia vị
Hai chị em đem mớ cá về nhà, mọi người yêu cầu kho lạt chấm rau để bổ sung chất xơ “giải ngấy” ngày Tết. Cá xác sọc có nhiều nhớt và tanh, nên sau khi làm sạch cá phải rửa với nước cốt chanh, để khử mùi tanh và xả nhiều lần cho đến khi cá sạch hết nhớt, để vào rổ cho ráo nước rồi cho cá vào thau ướp với nước màu dừa, đầu hành lá băm nhuyễn, nước mắm, đường và ớt… để chừng 30 phút cho cá thấm gia vị. Món cá kho lạt tuy đơn giản ai cũng có thể kho, nhưng muốn cho nồi cá kho lạt trông hấp dẫn hơn phải có chút bí quyết. Đầu tiên cho nước dừa tươi vào nồi, bắc lên bếp đun sôi, rồi mới trút cá đã ướp vào kho lửa riu riu, hớt bọt cho nước cá trong màu vàng cánh gián, đến khi con cá thấm gia vị và chín rục, nêm nếm lại cho vừa miệng. Tắt bếp cho hành lá cắt nhỏ vào, múc ra dĩa rắc chút tiêu xay lên dọn ra bàn.
Chảo cá xác sọc kho lạt rất hấp dẫn
Sai mấy đứa nhỏ trong nhà xách rổ ra vườn “càng quét” một hồi đem vô cả rổ rau “hầm bà lằng” các loại: rau thơm, xà lách, rau đắng, đậu rồng… đem ra sàn nước lặt rửa sạch sẽ để chấm với món cá xác sọc kho lạt. Đặc biệt, hôm đó có trái xoài chua mới hái xuống còn tươi rói, gọt vỏ bằm sợi để vô dĩa cá kho lạt. Và miếng cơm nóng, giẽ miếng cá cho vào miệng nhai chầm chậm sẽ cảm nhận được vị ngọt, béo của thịt cá xác sọc, hòa quyện cùng vị chua giòn của xoài, chút đăng đắng thơm nồng của các loại rau, cái cay xè của ớt kích thích vị giác vô cùng. Chị hai đã dự đoán trước tình hình sẽ “cháy” cơm, nên lúc xúc gạo nấu cơm kêu tôi phải nấu gấp đôi mọi ngày, vậy mà lúc ăn vẫn nghe tiếng vét nồi rồn rột thật vui nhộn.
Cá xác sọc kho lạt rất ngon cơm