Cá Sapa kho với bồn bồn
Tôi không phải là dân Miệt Thứ, cũng không sinh ra ở vùng đất chín rồng đỏ rặng phù sa nhưng tôi luôn yêu thích những đặc sản của người dân miền Tây hiền hòa như khô, mắm và cả cây bồn bồn vốn chỉ mọc nơi sình lầy, nước đọng.
Bồn bồn còn gọi là cỏ nến, là cây mọc hoang ở ruộng đồng. Từ tháng 6 đến tháng 11 là mùa thu hoạch bồn bồn. Dĩ nhiên, kèm theo đó là những món ăn ngon không thể tả từ bồn bồn như bồn bồn làm dưa, nấu canh, xào tôm hay ăn sống chấm kèm với cá kho mà ngon đến nỗi người dân quê phải truyền tai nhau: “Bồn bồn kẹp với cá kho; Khuya nay có kẻ thèm mò vét niêu”.
Bồn bồn tươi ngon
Nhưng những món ăn đó xưa rồi. Còn có một món ngon hơn các món bồn bồn nấu canh, xào hay làm dưa đó chính là bồn bồn kho cá. Tôi biết đến món này trong một dịp tình cờ đi công tác ở Cà Mau, sẵn dịp ghé thăm nhà thằng Quân, bạn học cũ. Tôi đến khi gia đình nó đang chuẩn bị cơm trưa và không thể từ chối lời mời ở lại dùng cơm vì sự nhiệt tình của người dân miền Tây. Tôi sà vào mâm cơm còn nghi ngút khói với bao nhiêu là món ngon cùng chén cơm nóng dẻo, thơm mùi lúa mới.
Trên mâm cơm, ngoài đĩa bồn bồn xào tôm, canh và rau sống còn có nồi cá kho trông thật hấp dẫn. Thằng Quân mời: “Ăn đi Trung, ăn bữa cơm nghèo với gia đình tao”. Trong những món ăn có trên mâm cơm, tôi chú ý nhất vẫn là nồi cá kho được thằng Quân giới thiệu: ‘Món này chỉ có tao làm”. Nồi cá kho của thằng Quân là những khứa cá to được kho cùng mấy cọng gì dài dài, có màu vàng rực mà mới nhìn vào tôi cứ ngỡ là cá kho măng.
Cá kho cùng bồn bồn là món ngon cơm trong những ngày se lạnh
Thấy tôi tò mò, thằng Quân gắp cho tôi miếng cá kèm mấy cọng dài dài mời: “Bồn bồn kho với cá đó, thử đi, ngon lắm!”. Tôi đưa chén cơm đón lấy miếng cá cùng mấy cọng bồn bồn vàng ươm, từ từ và cơm và nuốt. Thịt cá mềm mại quyện cùng bồn bồn giòn giòn, mằm mặn mới ngon làm sao. Tôi gắp một miếng, thêm miếng nữa… rồi miếng nữa... Báo hại hôm đó, nồi cơm nhà thằng Quân bị tôi vét sạch.
Ăn xong, tôi hỏi thằng Quân bí quyết kho cá với bồn bồn. Nó nhìn tôi cười bảo “dễ ợt”. Công thức cá kho bồn bồn của nó thật đơn giản, gồm cá biển (có thể là cá nục, cá sapa hay cá thu), sau khi làm sạch, ướp với chút tiêu, ớt, bột nêm, nghệ… rồi chiên sơ mới đem đi kho. Bồn bồn tước lấy lõi non, rửa sạch cho vào nồi cá, kho đến khi nước cạn dần, bồn bồn chín là được.
Cá kho bồn bồn
Tôi ra về mang theo công thức chế biến món cá kho bồn bồn được thằng bạn chỉ cho mà lòng mừng khấp khởi. Đúng là ông bà mình nói chẳng sai: “Đi một ngày đàng học một sàng khôn” là vậy.