Anh và tôi đều là dân tỉnh, về thành phố học, gặp nhau, rồi thành vợ chồng. Thành thật mà nói, tôi cũng có chút tính toán khi nhận lời yêu anh. Nói rõ hơn là tôi khá xinh, có hơn hai chàng theo đuổi, nhưng tôi chọn anh vì… chắc chắn là mình không phải làm dâu. Cha mẹ anh ở tỉnh xa, mỗi năm chúng tôi chỉ về thăm dịp lễ mà thôi.
Đâu ngờ, cưới nhau xong, anh nói từ lâu đã muốn nghỉ việc, về quê; chỉ vì yêu tôi nên nấn ná đến bây giờ. Anh nói cuộc sống thành phố đắt đỏ, lương tháng nào xào hết tháng nấy. Về quê nhà cửa rộng rãi, ở chung với cha mẹ, tiết kiệm tiền thuê trọ cũng được một khoản đáng kể. Hằng tháng tiền lương cũng chừng đó mà vật giá rẻ, lại thêm có cây nhà lá vườn, nên dễ dàng dành dụm, sau vài ba năm là đủ mua đất, cất nhà riêng, khỏe. Quyết trụ lại thành phố, chẳng lẽ mình mãi ở trọ? Nhìn bạn bè mình kìa, căn hộ chung cư vỏn vẹn 40m2 mà phải trả góp 10 năm. Mười năm trời sống chung với cục nợ, mà đâu phải lúc nào mọi chuyện cũng suông sẻ, lỡ đau ốm hay công việc không như ý thì sao?
Ngày nào anh cũng rủ rỉ vào tai tôi về những khó khăn nếu muốn ở lại thành phố và những thuận lợi khi về quê, có khi tôi chẳng cần phải đi làm nữa, ở nhà chơi với con thôi. Tôi nói mình thích đi làm, dù vất vả. Tôi muốn được thử sức với những công việc đòi hỏi sự nỗ lực. Tôi cho anh biết, nếu muốn cuộc sống an phận ở quê thì khi học xong, tôi đã về với cha mẹ mình, chứ đâu phải cố vượt qua những lần thử việc thất bại để có ngày hôm nay.
Ngày hôm nay có gì đáng kể? Anh độp lại, chúng mình vẫn ở trọ và đến cuối tháng thì túi cũng rỗng không, khác gì khi mới đến thành phố này. Rất khác, tôi cãi lại, chúng mình có việc làm và trang trải bằng đồng tiền chính mình làm ra, chứ không phải xin xỏ cha mẹ. Điều đó không đáng được gọi là khởi đầu tuyệt vời sao?
Cứ vài ba ngày, chuyện về quê lại được khơi lên và chúng tôi tuôn ra đủ kiểu lý lẽ. Nhưng nói gì thì nói, tôi yên tâm là mình không bị ép buộc, trừ khi anh thuyết phục được tôi. Thậm chí, tôi còn vui vui nghĩ rằng, về quê chỉ là cái cớ thay lời muốn nói là anh yêu tôi đến chừng nào.
Thật bất ngờ, khi tôi báo tin có thai thì anh thẳng thừng nói đã thu xếp công việc xong rồi, anh về quê trước, khi nào tôi thích thì về sau cũng được.
Bạn thân của tôi suy luận là anh đã quyết về quê, nấn ná chỉ là đợi tôi có thai để yên tâm là… vợ mình vẫn còn đó. Đàn bà, một khi đã có con thì chọn lựa nào cũng là để con mình có mẹ có cha, có nội có ngoại. Chứ nếu chưa có con thì giữa ở lại thành phố và chồng, có thể tôi sẽ không chọn anh. Tôi không muốn tin lời bạn, càng không muốn tin mình bị ép buộc theo cách này, nhưng giữa những cơn nôn ọe một mình, từng lời bạn nói lại vẳng bên tai tôi.
Tình yêu chồng vợ mà sự chọn lựa đặt lên bàn cân đơn giản vậy thôi sao? Sao anh dễ dàng để lại tôi đơn độc trong thời khắc này? Những cú điện thoại kể anh đang làm này làm kia, khi em về đây và con ra đời thì mọi thứ đã ổn. Tôi nghe mà nghẹn ngào, không sao ngăn được ý nghĩ chồng mình là một rô-bốt đang theo lập trình tương lai, dù hiện tại tôi đang thế nào thì anh không cần biết.
Thỉnh thoảng anh trở lại thăm tôi, đem theo những món quà quê mẹ chồng gởi cho con dâu, nói: “Đây là của vườn nhà mình, còn đây là mẹ tới tận vườn nhà người ta để chọn những thứ tươi mới nhất cho em đó”. Ừ, giờ thì tôi biết mình may mắn, có được mẹ chồng hiền hậu, quan tâm. Tôi không còn sợ làm dâu nữa. Tôi chỉ sợ chồng mình thôi. Tôi sợ sự thản nhiên đến vô tâm của anh, sợ những tính toán rạch ròi của anh mà tôi không được dự phần, hay nói đúng hơn, tôi chỉ là một phần của kế hoạch. Người ta nói, hôn nhân mặn nồng nhất là khi chờ đợi đứa con đầu lòng, mà chúng tôi đã như thế này, đường dài biết ra sao?
Vui buồn gì thì bụng tôi vẫn ngày càng lớn và đúng như người bạn nói, phụ nữ có con thì nghĩ đến con nhiều hơn. Tôi có thể vì giận mà không cần chồng bên cạnh trong lúc thai nghén, nhưng con tôi thì nên được có cha bồng ẵm ngay lúc chào đời. Tôi bắt đầu nghĩ tới việc về quê anh, chấp nhận phận “thuyền theo lái”. Tôi tập hy vọng rồi mình sẽ yêu cuộc sống ở đó. Nhưng con người mà tôi từng mong muốn cùng đi bên cạnh suốt cuộc đời thì sao? Tình yêu, lúc này, tựa như những dấu chấm lửng buồn, khiến tôi hoang mang hơn là tin cậy.
Ngồi trước máy tính, gõ đơn xin nghỉ việc, tới dòng ghi “lý do”, tay tôi khựng lại. Tôi đã cố gắng biết bao để có được công việc này và tôi tiếc bao năm ăn học, với bao ước vọng… Lá đơn bỏ lửng, ngày ngày tôi vẫn đọc lại với bao nỗi phân vân. Tôi tự hỏi hay là tôi cũng có tính cam chịu ngàn đời của phụ nữ - con cái luôn được lấy ra làm lý do để tự an ủi mình hay nói đúng hơn là đổ thừa cho lựa chọn của mình?